اثر تیپ های مختلف جنگلی بر کیفیت لاشبرگ و فعالیت آنزیمی خاک در جنگل واز نور- استان مازندران

کیفیت لاشبرگ و فعالیت های آنزیمی خاک شاخص هایی به منظور ارزیابی کیفیت و سلامت خاک می باشند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر تیپ های مختلف در جنگل واز نور استان مازندران (شامل راش ممرز، راش افرا شیردار، راش بلوط و راش خالص) بر کیفیت لاشبرگ و فعالیت برخی از مهم ترین آنزیم های خاک (اوره آز، اسید فسفاتاز، آریل سولفاتاز و اینورتاز) بود. به همین منظور، در فصل رویش از هر تیپ هشت نمونه لاشبرگ و خاک از عمق 0 تا 15 سانتی‌متری جمع آوری شدند. تجزیه واریانس مشخصه های لاشبرگ، مشخصه های فیزیکوشیمیایی خاک و نرخ فعالیت آنزیم های خاک حاکی از وجود تفاوت آماری معنی دار در بین تیپ های مورد مطالعه می باشد. به طوری که، بیش‌ترین مقادیر ضخامت (15.15 سانتی‌متر) و نسبت کربن به نیتروژن لاشبرگ (79.08) به طور معنی‌دار (0.01 > p) به خاک تحتانی تیپ راش خالص و مقدار این مشخصه‌ها به‌ترتیب 8.09 سانتی‌متر و42.15 به خاک زیرین تیپ راش ممرز اختصاص داشت. مطابق با نتایج، بالاترین نرخ فعالیت آنزیم های اوره آز (23.14 میکروگرم آمونیوم در گرم خاک در دو ساعت)، اسید فسفاتاز (521.12 میکروگرم پارانیتروفنیل در گرم خاک در یک ساعت)، آریل سولفاتاز (129 میکروگرم پارانیتروفنیل در گرم خاک در یک ساعت) و اینورتاز (210.37 میکروگرم گلوکز در گرم خاک در یک ساعت) به طور معنی دار (0.01 > p) در خاک تیپ راش ممرز مشاهده شد. یافته ها حاکی از آنست که خاک تیپ راش ممرز نسبت به سایر تیپ های مورد بررسی از کیفیت بالاتری برخوردار می باشد. نتایج این تحقیق می تواند در خصوص اولویت‌بندی توده های جنگلی بر مبنای کیفیت بقایای گیاهی و خاک به مدیران کمک شایانی نماید.

The Effect of Different Forest Types on Litter Quality and Soil Enzyme Activity in the Vaz Forest of Noor-Mazandaran Province

The study of the litter quality and soil enzymes activities are used as indicators for soil quality and soil health assessment. The aim of this research was to investigate the effect of different vegetation types of Vaz forest of NoorMazandaran Province (i.e. FagetoCarpinetum, FagetoAceretum, FagetoQuercetum and Fagetum) on litter quality and activity of some of the most important soil enzymes. For this, eight samples of litter and soil (0 to 15 cm) were collected within the forest types in growing season. The ANOVA of litter, soil physiochemical and enzymes activities rate indicate a significant statistical difference among forest types. The highest amounts of litter thickness (15.15 cm) and C/N ratio (79.08) were allocated to the Fagetum type and the least amounts of litter thickness (8.09 cm) and C/N ratio (42.15) were found under FagetoCarpinetum type. The results showed that the highest activity rate of urease (23.14 micro;g NH4+ -N g minus;1 2 h minus;1), acid phosphatase (521.12 micro;g PNP g minus;1 h minus;1), arile sulfatase (129 micro;g PNP g minus;1 h minus;1) and invertase (210.37 micro;g Glucose g minus;1 3 h minus;1) were significantly observed under FagetoCarpinetum forest type. Based on findings, the soil of FagetoCarpinetum forest type has better quality compared to other studied types. The results of this research can be helpful for prioritizing of forest stands based on plant residual and soil quality.