ارتباط مولفه های رویشی گونه دغدغک با عامل های خاک و فیزیوگرافی ذخیره گاه جنگلی کندیرق خلخال- استان اردبیل

دغدغک (boiss colutea persica) یکی از گونه های مهم و با ارزش درختچه ای ذخیره گاه جنگلی کندیرق خلخال است. پژوهش حاضر به منظور بررسی ارتباط بین صفات رویشی این گونه با برخی از عامل های خاکی و فیزیوگرافی در منطقه جنگلی کندیرق خلخال انجام شد. در داخل هر یک از شکل های مختلف زمین (یال، دامنه و دره) در چهار جهت جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق و غرب) از حد ارتفاعی پایین تا بالا به صورت انتخابی، قطعات نمونه دایره ای شکل به مساحت 500 مترمربع انتخاب شد. در مجموع 32 قطعه نمونه برای اندازه گیری مشخصه های رویشی و در 12 قطعه نمونه مشخصه های خاک شامل بافت خاک فیزیکی (درصد رس، سیلت و شن) و شیمیایی (اسیدیته، هدایت الکتریکی، درصد ازت، درصد کربن آلی و درصد کربنات کلسیم) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که پراکنش این گونه از ارتفاع 1350 تا 1980 متر از سطح دریا متغیر است، به طور کلی جهت های جنوبی و شرقی در شکل های دره و دامنه رویشگاه های مناسبی از نظر ویژگی های کمّی هستند. بیشترین میانگین ارتفاع (1.75 متر) و قطر تاج درختچه ها (1.81متر) و زادآوری (169 اصله نهال در هکتار) در شکل دره و بیشترین تعداد جست ( 13.11 اصله) در فرم دامنه به دست آمد. خاک رویشگاه های دغدغک نیمه سطحی تا عمیق با اسیدیته (7.4 تا 8.1)، هدایت الکتریکی (0.21 تا 0.39دسی زیمنس بر متر) و بافت خاک لومی تا لومی شنی است. تجزیه مولفه های اصلی نیز نشان داد بافت خاک و هدایت الکتریکی از عامل های مهم در پراکنش این گونه محسوب می شود، به‌طوری‌که در رویشگاه های دامنه ای و اغلب در جهت های جنوبی و شرقی حضور این گونه با مقدار سیلت ارتباط بیشتری دارد.

Relationship of Growth components of Bladder Senna (Colutea persica Boiss.) with soil and physiographic factors in Kandiragh forest reserved of Khalkhal- Ardabil province

Colutea persica is one of important and valuable species in Kandiragh forest reserve of Khalkhal. This study aimed to determine the relationship between Growth properties of Bladder Senna with soil and physiographic factors in Kandiragh forest reserve. in three land forms (ridge, valley and slope) and in four aspects (north, south, east and west) from lower to higher distribution areas sample plots, each 500 m2, were selected. Overall, 32 sample plots were used for measuring Growth characteristics; soil characteristics were studied in 12 sample plots including soil texture (clay, silt and sand), pH, Ec, N%, OC% and Caco3%. The results showed that the distribution range of Bladder Senna varies from 1350 to 1980 m.a.s.l. In general, slopes and ridge forms with south and eastfacing slopes are suitable sites for this species. The highest figures of Bladder Senna individuals including height (1.75m), crown diameter (1. 81 m) and regeneration (169.N/h) on valley form and the highest number of shoot (13/11) on slope form were measured. Soil of Bladder Senna habitats is deep to semi shallow with pH (7.4 to 8.1), Ec (0.21 to 0.39 ds/m) and with soil texture of loam to loam sand. The PCA analysis showed that the physical properties of soil (sand, clay and silt) and Ec have an important impact on the presence of this species. So that, the presence of Bladder Senna in the southern and eastern slopes has more correlation with silt percentage.