پویایی عناصر غذایی و نرخ تجزیه سوزن های نوئل (picea abies karst.) در رویشگاه های استراسان سوئد و لاجیم ایران

تغییر رویشگاه منجر به بروز تفاوت هایی در نرخ تجزیه و پویایی عناصر غذایی لاشبرگ ها شده و اثرات زیادی بر عوامل کنترل کننده فرایند تجزیه دارد. در تحقیق حاضر نرخ تجزیه و پویایی عناصر غذایی سوزن های نوئل در دو عرصه جنگل کاری شده رویشگاه طبیعی و غیرطبیعی (استراسان سوئد و لاجیم ایران) به مدت 363 روز ارزیابی شد. عناصر غذایی مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، منگنز و لیگنین براساس روش های اندازه گیری استاندارد و همچنین متغیرهای حد نهایی، ضریب ثابت تجزیه و ظرفیت تولید هوموس از طریق روابط مربوط در هردو رویشگاه بررسی شد. غلظت های عناصر غذایی و لیگنین به طور مجزا در هر کشور و با استفاده از روش های اندازه گیری مشابه انجام گرفت. نتایج نشان داد که کیفیت اولیه سوزن ها، به غیر از کلسیم و منگنز، در رویشگاه لاجیم (غلظت های عناصر غذایی نیتروژن، فسفر، پتاسیم و منیزیم به ترتیب 12/63، 1/23، 9/85 و 1/51 میلی گرم در گرم ) بهتر از استراسان (غلظت های کلسیم و منگنز به ترتیب 13/4 و 1/38 میلی گرم در گرم) بود. الگوی پویایی عناصر غذایی سوزن ها در دو رویشگاه در طی مدت زمان مطالعه مشابه هم بوده ولی در روز 363 از نظر غلظت های منگنز و فسفر اختلافات معنی داری در سطح اطمینان 95 درصد بین دو رویشگاه مورد بررسی مشاهده شد. میزان وزن باقی مانده در دو رویشگاه در پایان دوره انکوباسیون اختلاف معنی داری نشان نداد (رویشگاه لاجیم و استراسان به ترتیب 77/69 و 78/92 درصد). ضریب ثابت تجزیه و ظرفیت تولید هوموس در رویشگاه لاجیم (به ترتیب 0/24 درصد در روز و 66 بخش) بیشتر از رویشگاه استراسان (به ترتیب 0/1 درصد در روز و 55 بخش) بود. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که در رویشگاه لاجیم غلظت های فسفر و منگنز و در رویشگاه استراسان نیز غلظت های لیگنین، منیزیم و کلسیم پیش بینی کننده نرخ تجزیه سوزن ها هستند. در کل نتایج این پژوهش نشان داد که گونه نوئل در رویشگاه لاجیم از نظر تجزیه و پویایی عناصر غذایی سوزن ها در مقایسه با رویشگاه طبیعی خود موفق عمل کرده و از این نظر می تواند در پروژه های جنگل کاری عرصه های کوهستانی هیرکانی مورد استفاده قرار گیرد.

Nutrient Dynamics and Decomposition rate of Norway Spruce Needles in Stråsan and Lajim stands

Climate changes due to changes in a habitat leads to differences in the rate of decomposition and nutrient dynamics of leaflitters, which has many effects on the controlling factors of the decomposition process. In the present study, the rate of decomposition and nutrient dynamics of Norway spruce was evaluated for 363 days in the two forestation sites in the natural and foreign habitats, Str aring;san and Lajim. Nutrients such as nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium, manganese and lignin, as well as Limit value, constant coefficient of decomposition and production capacity of humus were investigated using standard methods in both habitats. Nutrient and lignin concentrations were measured individually in each country using the same measurement methods. The results showed that the initial quality of needles, except for calcium and manganese, in Lajim habitat (the concentrations of nutrients in nitrogen, phosphorus, potassium and magnesium were 12.63, 1.23, 9.85, and 1.51 mg/g) was better than Str aring;san (the concentrations of calcium and manganese were 13.4 and 1.38 mg/g). The dynamics pattern of nutrients in two habitats was similar during the study period, but in 363 day, there were significant differences (p <0.05) in the concentrations of manganese and phosphorus. The remaining weight in two habitats at the end of the period did not show any significant difference (Lajim and Str aring;san habitats were 77.69% and 77.92% respectively). The constant coefficient of decomposition and production capacity of humus in Lajim habitat was higher (respectively, 0.24% per day and 66 fractions) than Str aring;san habitat (respectively, 0.1% per day and 55 fractions). Based on the stepwise regression, in the Lajim habitat the concentrations of phosphorus and manganese and in the Str aring;san the concentrations of lignin, magnesium and calcium were the only variables which explained mass loss var iation. In general, the results of this study showed that Norway spruce in Lajim habitat was successful in the view point of the decomposition and nutrient dynamism and in the compared to its natural habitat, and could be used in the Hyrcanian mountain forest for reforestation projects.