اثر زمین‌نمای پیت و ماند بر تغییرپذیری ظرفیت تبادل‌کاتیونی و عناصر غذایی خاک

ریشه کن شدن درختان منجر به تشکیل میکروسایت های متعددی می شود که می تواند در ایجاد تغییرات و ناهمگنی مشخصه های خاک موثر واقع گردد. با هدف بررسی مشخصه های خاک در محل پیت و ماند، مساحت 20 هکتار از جنگل آموزشی پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس واقع در استان مازندران پیمایش شده و تعداد 34 درخت ریشه کن شده از گونه های درختی مختلف شناسایی گردید. نمونه های خاک از پنج میکروسایت بالای ماند، دیواره ماند، دیواره پیت، ته پیت و زیر تاج پوشش بسته به کمک استوانه ای مدور با سطح مقطع 81 سانتی متر مربع و از سه عمق 15 0، 30 15 و 45 30 سانتی متری گرفته شد. نتایج حاکی از آنست که بیشترین مقادیر ظرفیت تبادل کاتیونی، فسفر، پتاسیم و کلسیم به زیر تاج پوشش بسته اختصاص داشته در حالی که بیشترین مقدار ازت در ته پیت مشاهده گردید. مقادیر مشخصه های ظرفیت تبادل کاتیونی، ازت، فسفر و پتاسیم از لایه های بالاتر خاک به سمت لایه های پایینی دارای روند کاهشی و مقادیر کلسیم دارای روند افزایشی بوده است. نتایج این تحقیق حاکی از آنست که حضور درختان ریشه کن شده و تشکیل پیت و ماندها منجر به ایجاد تنوع عملکردی خاک می شود.

The Effect of Pit and Mound Landscape on Variability of Cation Exchange Capacity and Soil Nutrients

Tree uprooting creates multiple microsites that can be effective on soil heterogeneity. In order to investigate the soil features in pit and mound location, twenty hectare areas of Tarbiat Modares University Experimental Forest Station studied that is located in Mazandaran province, in the north of Iran. Numbers of thirty four uprooted trees were found in study areas. Five microsites were considered including mound top, mound wall, pit bottom, pit wall and closed canopy. Soil samples were taken at 015, 1530 and 30 45cm depths from all microsites using core soil sampler (81cm2 cross section). Results indicated the most CEC, phosphorus, potassium and calcium were recorded in closed canopy. A greater amount of nitrogen was found in pit bottom. CEC, nitrogen, Phosphorus and potassium values had descending trend and calcium showed ascending trend with increasing soil depth. Our findings suggested that the presence of uprooted trees and pit mound cause soil diversity.