شناسایی و معرفی عناصر معدنی و ترکیبات شیمیایی موجود در اسانس گونه درختچه ای زرد کیش (l. cionura erecta) (مطالعه موردی: ذخیره گاه جنگلی چهارطاق -استان چهارمحال و بختیاری)

گیاهان دارویی از جمله منابع طبیعی ارزشمندی هستند که امروزه مورد توجه کشور های توسعه یافته جهان قرارگرفته و به عنوان مواد اولیه جهت تبدیل به دارو های کم خطر و پربازده برای انسان تلقی می شوند. یکی از این گونه های با ارزش، درختچه زردکیش (cionura erecta) است که در مناطق محدود و خاصی از کشور ما پراکنش دارد. هدف از مطالعه حاضر بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس این گونه می باشد. به این منظور نمونه هایی شامل برگ، ساقه و میوه گیاه از منطقه چهارطاق در استان چهارمحال و بختیاری جمع آوری و به وسیله دستگاه کلونجر اسانس گیری شد. برای شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس از دستگاه کراماتوگراف گازی متصل شده به طیف سنج جرمی (gcms)، با مقایسه شاخص های بازداری و مطالعه طیف های جرمی استفاده شد. نتایج نشان داد اسانس این گونه دارای ترکیبات ارزشمندی چون اوژنول (eugenol)، اکسید کاریوفیلن (caryophyllene oxide)، سدرون (cedron9 one) و آلفا کادینول (alpha cadinol) است که در صنعت و داروسازی و کنترل آفات کاربرد فراوانی دارند. در این بررسی مجموعاً 23 ترکیب شناسایی شد که در این میان ترکیبات آلفا مورولن (alpha murolene)، سدرون و اوژنول، بیشترین مواد موثر اسانس را به خود اختصاص داد. همچنین نتایج این مطالعه نشان داد که اسانس گونه مورد مطالعه از نظر عناصر معدنی فسفر، منیزیم، آهن، مس، سدیم و روی غنی می باشد.