کاربرد مدل تلفیقی سلو‌‌ل‌های ‌خودکار و زنجیرۀ مارکوف در شبیه‌سازی الگوی مکانی- زمانی تغییر پوشش جنگلی (مطالعه موردی: شهرستان ملکشاهی - استان ایلام)

به منظور برنامه ریزی و مدیریت بهینه منابع طبیعی و محیط زیست، اطلاع از وضعیت تغییرات پوشش اراضی طی دهه های گذشته ضروری است. مدل سازی تغییرات پوشش اراضی، اطلاعات ارزشمندی را برای ادراک بهتر این فرآیند، تعیین عوامل موثر و پیش بینی مناطق در معرض تغییر را فراهم می آورد. این پژوهش با هدف شبیه سازی تغییرات پوشش جنگلی و تعیین پراکنش و مقدار کاهش سطح جنگل های شهرستان ملکشاهی در استان ایلام، طی سال های 1355 تا 1389 با استفاده از مدل تلفیقی زنجیره مارکوف انجام گرفت. برای شبیه سازی تغییرات پوشش جنگلی، داده های سنجندۀ mss مربوط به سال 1355 و سنجنده lissiii مربوط به سال های 1386 و 1389 مورد پردازش و طبقه بندی قرار گرفتند. به منظور بررسی ارتباط تغییر پوشش جنگل با عوامل محیطی و انسانی و تهیه نقشه مطلوبیت تبدیل اراضی، از روش آماری رگرسیون لجستیک استفاده شد. سپس نقشه پوشش و کاربری اراضی سال 1400 با استفاده از مدل تلفیقی سلو ل های خودکار و زنجیره مارکوف بر مبنای تغییرات مشاهده شده بین سال های 1355 تا 1389، شبیه سازی شد. جهت اعتبارسنجی مدل، شبیه سازی نقشه پوشش جنگلی سال 1389 با استفاده از مدل زنجیره مارکوف با تصاویر طبقه بندی شده سال های 1355 تا 1386 انجام شد. مقایسه نقشه شبیه سازی شده سال 1389 با نقشه واقعی حاصل از طبقه بندی نشان دهنده قابلیت بالای این مدل برای شبیه سازی تغییرات پوشش جنگلی در جنگل های زاگرس می باشد (شاخص کاپا =0/83). نتایج حاصل از مدل بیانگر کاهش قابل توجه (20/09 درصد) منابع جنگلی شهرستان ملکشاهی است.

Application of an Integrated CA-Markov Model in Simulating Spatiotemporal Changes in Forest Cover: A Case Study of Malekshahi County Forests, Ilam Province

In order to optimize the planning and management of natural resources and the environment, it is essential to know the status of land cover changes over the past decades. Modeling land cover change can provide valuable information for better understanding of this process, determining of effective factors and forecasting of regions subject to change. This study aimed to determine and simulate the distribution and amount of reduced forest cover changes in Malekshahi County in Ilam province using Fusion CAMarkov model during the years 1976 to 2010. To simulate forest cover changes, Landsat MSS of 1976 and LISSIII of 2007 and 2010 images were processed and classified. To investigate the relationship between forest cover changes and human and environmental factors and land conversion utility maps, the logistic regression method was used. Then the land cover and land use map in 2021 was simulated using a combined model of Markov chain and automated cells based on observed changes between 1976 to 2010. To validate the model, simulation maps of forest cover in 2010 were created using CAMarkov model and classified images of 1976 to 2007 years. Comparison of simulated maps with real map from 2010 showing the high capability of classifying these models to simulate forest cover changes in Zagros forests (kappa index = 0.83). The results of the model indicate significant reductions in Malekshahi county forest resources.