اثربخشی آموزش مهارت‌های ادراکی حرکتی بر کنش‌های اجرایی دانش‌آموزان نارسانویس

زمینه و هدف: نارسانویسی، مهارت نوشتن را که فعالیتی انتزاعی و پیچیده تلقی می‌شود با مشکلاتی جدی همراه می‌کند. با توجه به رابطه نارسانویسی با کنش‌های شناختی مختلف، این پژوهش با هدف اثربخشی آموزش مهارت‌های ادراکی حرکتی بر کنش‌های اجرایی دانش‌آموزان نارسانویس انجام شد.روش: این پژوهش شبه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را دانش‌آموزان 8 تا 12 ساله با اختلال نارسانویسی مراجعه‌کننده به مراکز اختلالات یادگیری شهر رشت در سال 1403 1402 تشکیل می‌دادند که از بین آنها 26 دانش‌آموز به‌عنوان نمونه پژوهش با روش نمونه‌گیری در دسترس، انتخاب و با روش تصادفی در گروه آزمایش (13 نفر) و گواه (13 نفر) جایدهی شدند. دانش‌آموزان گروه آزمایش مدت 12 جلسه 45 دقیقه‌ای آموزش برنامه مهارت‌های ادراکی حرکتی ورنر رینی را دریافت کردند، این در حالی‌ است که دانش‌آموزان گروه گواه، آموزش‌های معمول مرکز اختلالات یادگیری را دریافت کردند و در پایان مطالعه خلاصه‌ای از مداخله روی آنها اجرا شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از آزمون مهارت دست‌نویس مینه‌سوتا (1993)، مقیاس نارسایی‌ها در کنش‌های اجرایی کودک و نوجوان بارکلی (2012) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در محیط spss 26 تحلیل شد.یافته‌ها: نتایج تحلیل داده‌ها نشان داد آموزش مهارت‌های ادراکی حرکتی سبب بهبود کنش‌های اجرایی (f=28.87, p<0.05) و مولفه‌های خودمدیریتی زمان (f=8.21, p<0.05)، خودسازماندهی حل ‌مسئله (f=5.77, p<0.05)، خودمهارگری بازداری (f=6.50, p<0.05)، خودانگیزشی (f=11.04, p<0.05)، و خودنظم جویی هیجانی (f=5.17, p<0.05) ‌در دانش‌آموزان نارسانویس شده است (p<0.05).نتیجه‌گیری: آموزش مهارت‌های ادراکی حرکتی با تحریک مسیرهای عصبی مغز، تحول و نمویافتگی مغز را بهبود می‌‌دهد و با افزایش عملکرد سیستم عصبی، سبب بهبود کنش‌های اجرایی مختلف مانند خودمدیریتی زمان، خودسازماندهی حل‌مسئله، و خودمهارگری بازداری، خودانگیزشی، و خودنظم جویی هیجانی دانش‌آموزان نارسانویس شده است؛ بنابراین می‌تواند به‌عنوان یکی از محورهای مداخله در توان‌بخشی این دانش‌آموزان مورد استفاده قرار گیرد.

the effectiveness of perceptual motor skills training on executive functions in students with dysgraphia

background and purpose: dysgraphia causes some serious problems in writing which is an abstract and complex activity. given the relationship between dysgraphia and various cognitive functions, this study aimed to evaluate the effectiveness of perceptual motor skills training on the executive functions in students with dysgraphia.method: this research was a quasi experimental study with pretest posttest control group design. the population included all the students with dysgraphia and aged 8 to 12 who had referred to the learning disability centers in rasht during the academic year 2023 2024. from this population, a sample of 26 students was selected by convenience sampling and then randomly assigned to the experimental (n=13) and control group (n=13). the experimental group received twelve 45 min sessions of the werner rini perceptual motor skills program training, while the control group underwent the routine training provided by the learning disability center; however, they received a summary of the intervention at the end of the study. data were collected by minnesota handwriting test (1993) and barkley deficits in executive functioning scale children and adolescents (bdefs ca) (2012). the data were analyzed using analysis of covariance in spss 26. results: the results of the data analysis indicated that perceptual motor skills training led to the improvement of executive functions (f=28.87, p<0.05) and its components, including self management of time (f=8.21, p<0.05), self organization/problem solving (f=5.77, p<0.05), self control/inhibition (f=6.50, p<0.05), self motivation (f=11.04, p<0.05), and emotional self regulation (f=5.17, p<0.05) in the students with dysgraphia (p<0.05).conclusion: perceptual motor skills training can enhance brain growth and development by stimulating neural pathways. also, it can lead to the improvement of executive functions such as self management of time, self organization/problem solving, self control/inhibition, self motivation, and emotional self regulation in students with dysgraphia by increasing the function of the neural system. therefore, it can be considered as one of the key intervention strategies for the rehabilitation of these students.