اثرات حرکات موزون بر انواع مختلف توجه در دانش آموزان با کم توان ذهنی

زمینه و هدف: توجه یکی از فرایندهای شناختی است و اهمیت آن در یادگیری موضوعی بدیهی است و یکی از راه‌هایی که باعث بهبود توجه این کودکان می­شود، موسیقی‌درمانی و شاخه‌ای از آن یعنی حرکات موزون ریتمیک است. هدف از این مطالعه تعیین اثرات حرکات موزون بر توجه دانش آموزان با کم­توانی ذهنی بود.روش: مطالعه حاضر شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه مطالعه شامل دانش آموزان با کم­توانی ذهنی پایه دوم و سوم دبستان شهر تهران در سال تحصیلی 1399-1400 بود. نمونه مورد مطالعه شامل 20 دانش آموز کم‌توان ذهنی از جامعه آماری ذکر شده بود که با روش نمونه‌گیری در دسترس و با در نظر گرفتن ملاک­های ورود و خروج انتخاب شدند و به روش تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند (هر گروه 10 دانش آموز). جهت جمع‌آوری داده‌ها از ویرایش چهارم مقیاس هوشی وکسلر استفاده شد. سپس مداخلات مبتنی بر آموزش حرکات موزون طی 8 جلسه یک‌ساعته در گروه آزمایش به اجرا درآمد درحالی‌که گروه گواه در طی این مدت فقط مداخلات معمول مدرسه را دریافت کرد. داده‌ها به شیوه تحلیل کوواریانس در محیط نرم­افزار spss-25 تحلیل شد.یافته‎ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که برنامه مداخله حرکات موزون بر خرده مقیاس های حذف کردن (0.58=,η0.2001>p، 96.94=f)، رمزگردانی (0.38=,η0.2001>p، 12.84=f)، توجه انتخابی (0.46=,η0.2001>p، 14.44=f)، توجه انتقالی (0.42=,η0.2003>p، 15.67=f) و توجه تقسیم‌شده (0.39=,η0.2004>p، 12.5=f) دانش­آموزان با کم­توانی ذهنی تاثیر افزایشی گذاشته است (0.001>p).نتیجه‌گیری: توجه به نیازها و ویژگی‌های خاص هر کودک، هماهنگی با سطح سنی، و ارائه فعالیت‌ها در قالب بازی و تفریح می‌تواند بهبود توجه و تفکر کودکان را تسهیل کند. برای بهبود توجه کودکان، مهم است که حرکات موزون به‌طور منظم انجام شوند و با محتوای مناسب سنی کودکان هماهنگ شوند. همچنین تنظیمات محیطی آرام و مناسب برای انجام این حرکات نیز می‌تواند به افزایش تمرکز و توجه کودکان کمک کند.

the effect of rhythmic movements on the attention of students with intellectual disability

background and purpose: attention is a cognitive process, and its importance in the learning process is self-evident. one of the ways to improve the attention of these children is music therapy, specifically rhythmic and coordinated movements. this study aimed to investigate the effects of rhythmic movements on the attention of students with intellectual disability.method: the present study was a quasi-experimental study with a pre-test-post-test design with a control group. the study population included second and third-grade students with intellectual disability in tehran during the academic year 2020-2021. a sample of 20 intellectually disabled was selected from the mentioned population using a convenience sampling method, considering entry and exit criteria, and they were randomly assigned to the experimental and control groups (each group consisting of 10 students). the data collection was conducted using the fourth edition of the wechsler intelligence scale. then, interventions based on teaching rhythmic movements were carried out in eight one-hour sessions for the experimental group, while the control group received only regular school interventions. data were analyzed using analysis of covariance (ancova) in the spss-25 software.results: the results of the analysis of covariance indicated that the rhythmic movements intervention program had a significant positive effect on the sub-scales of omission (f=96.94, p<0.001, η²= 0.58), decoding (f=12.84, p<0.001, η² =0.38), selective attention (f=14.44, p<0.001, η² =0.46), shifting attention (f=15.67, p<0.001, η²=0.42), and divided attention (f=12.95, p<0.001, η² =0.39) in students with intellectual disability.conclusion: attention to the individual needs and specific characteristics of each child, alignment with their age level, and presenting activities in the form of play and recreation can facilitate the improvement of children’s attention and cognition. to enhance children’s attention, rhythmic movements must be performed regularly and coordinated with age-appropriate content. additionally, creating a calm and suitable environment for these movements can contribute to increasing the concentration and attention of children.