کاربرد روی‌آورد قلب پرورش‌یافته در والدگری کودکان با نیازهای خاص: مرور نظام‌مند

زمینه و هدف: کودکان دارای مشکلات در سازش‌یافتگی ‌رفتاری- هیجانی، نیازمند حمایت‌ و شیوه‌های متفاوت جهت شکل‌دهی رفتار مطلوب و پیشگیری از آسیب‌های روان‌شناختی هستند. بنابراین روی‌آوردهای والدگری در راستای کاهش مشکلات سازشی کودکان با نیازهای خاص و بهزیستی روان‌شناختی والدین در حال توسعه هستند. بدین ترتیب این پژوهش با دو هدف انجام شد؛ ابتدا به معرفی و کاربرد روی‌آورد قلب پرورش‌یافته در والدگری کودکان با نیازهای خاص پرداخته شد و سپس اثربخشی این مداخلات مورد بررسی قرار گرفته ‌است. روش: روش پژوهش مرور نظام‌مند بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند و دستورالعمل پریزما (2010) انجام شد. متون نوشتاری در پایگاه‌های اطلاعاتی google scholar، eric، ssrn، wiley، pubmed با کلیدواژه‌های the nurtured heart approach، intervention، parenting، parent education programs جستجو شد. ابتدا 1421منبع و پس از غربالگری تعداد 32 منبع‌ (22 پژوهش؛ 10 کتاب) یافت شد که مطابق با ملاک‌های ورود و خروج، 19منبع انتخاب شدند. یافته ها: یافته‌ها نشان داد 13 پژوهش‌ که مبتنی بر روی‌آورد قلب‌ پرورش‌یافته که در سال‌های 1997 تا 2022 با حجم نمونه‌ کل 1409 انجام شده‌اند بر کاهش علائم رفتاری کودکان با اختلالات یادگیری، نافرمانی مقابله‌ای، اختلال رفتار هنجاری، و نارسایی ‌توجه- فزون‌کنشی اثربخش بوده است و در سایر متون بررسی شده نیز این روی‌آورد روان‌شناختی و خانواده‌محور تایید شده است. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نظام‌مند نشان داد روی‌آورد قلب‌پرورش‌یافته مبتنی بر تعامل والد-کودک است و با آگاهی‌بخشی و آموزش والدین در پرورش کودکان دارای رفتارهای سازش‌نایافته، موجب سازش‌یافتگی و ارتقاء مهارت‌های رفتاری- اجتماعی این کودکان می‌شود. بنابراین پیشنهاد می‌شود این روی‌آورد در والدگری کودکان با نیازهای خاص در ایران مورد توجه قرار گیرد.

the application of the nurtured heart approach in parenting of children with special needs: a systematic review

background and purpose: children with emotional-behavioral adjustment problems need special support and different methods to shape desirable behavior and prevent psychological damage. a variety of parenting approaches are being developed to reduce the adjustment problems of children with special needs and their parents’ psychological well-being. therefore, the present study was carried out with two goals: to introduce the nurtured heart approach and its application in the parenting of children with special needs; to investigate the effectiveness of nurtured heart approach (nha)method: this study was done based on the systematic review with the prisma (2010) statement and purposive sampling method. the literature resources were searched in google scholar, eric, ssrn, wiley, and pubmed databases by the nurtured heart approach, intervention, parent education programs, and parenting keywords. in the first step, 1421 resources and then 32 (22 research; 10 books) written sources were found. nineteen resources were chosen based on inclusion and exclusion criteria in the screening stage. results: findings showed 13 researches investigated the intervention based on the nha (1409 total sample size in 1997-2022) to reduce challenging behavior of children with learning disability (ld), oppositional defiant disorder (odd), conduct disorder (cd), and attention deficit hyperactivity disorder (adhd). in other reviewed texts, this psychological and family-oriented approach has been confirmed.conclusion: the results of this systematic review showed the nha is based on the parent-child interaction. thus parents’ awareness and education improve the adaptive and social-behavioral skills of children. therefore, it is suggested the nha be used in the field of parenting for children with special needs in iran.