اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی

زمینه و هدف: توانبخشی شناختی متشکل از مجموعه برنامه‌هایی هدفمند است که به منظور ترمیم یا ارتقای کارکرد‌های شناختی احرا می‌شوند. از آنجا که مهارت‌ های شناختی پیش‌بینی‌ کننده اصلی توانایی ریاضی در نظر گرفته شده است و نارسایی در این مهارت ها با اختلال ریاضی ارتباط دارد، پژوهش حاضر با هدف اثربخشی توانبخشی شناختی در بهبود عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و درک فضایی کودکان با اختلال یادگیری ریاضی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع شبه‌ آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. از جامعۀ آماری دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری ریاضی شهر تهران، 30 نفر گروه نمونه با روش نمونه‌ گیری هدفمند، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایدهی شدند. به منظور تشخیص اختلال ریاضی از آزمون تشخیصی کی- مت (کانلی، 1988) استفاده شد. گروه آزمایش طی 8 جلسه 50 تا 60 دقیقه‌ای به مدت چهار هفته در برنامه مداخله‌‌ای با وسیله محقق‌ساخته به نام مروا شرکت کردند، ولی گروه گواه هیچ مداخله‌ ای را دریافت نکردند. عملکرد کودکان در پیش و پس از ارائه‌ مداخله، به وسیله مجموعه‌‌ آزمون وکسلر چهار کودکان (وکسلر، 2003) مورد ارزیابی قرار گرفت. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس در محیط نرم‌افزار spss 22 تحلیل شدند. یافته‌ها: یافته‌ ها نشان داد که بین گروه‌ آزمایش و گواه تفاوت معنا‌داری در عملکرد حافظه فعال، پردازش دیداری، و ادراک روابط فضایی وجود دارد (0/001>p). نتیجه‌ گیری: بر اساس نتایج می‌توان نتیجه گرفت که برنامه توانبخشی شناختی با تاثیر بر حافظه فعال، پردازش دیداری و درک فضایی توانسته است باعث بهبود در عملکرد کودکان دارای اختلال یادگیری ریاضی شود.

the effectiveness of cognitive rehabilitation in improving working memory, visual processing, and spatial perception in children with math learning disorders

background and purpose: cognitive rehabilitation consists of a set of targeted programs to remediate or improve cognitive functions. cognitive skills are considered the main predictors of mathematical ability and related deficits are associated with mathematical disorders. the present study sought to investigate the effectiveness of cognitive rehabilitation in improving working memory performance, visual processing, and spatial perception in children with mathematical learning disorders. method: this research utilized a semi-experimental approach with a pre-test-post-test design. the population of the study consisted of students with math problems in tehran province. 30 participants were selected by purposive sampling and randomly assigned into two experimental (n=15) and control groups (n=15). keymath diagnostic test (connelly, 1988) was used to evaluate their mathematical learning disorder. a researcher-made device called morva was used for the intervention program. the experimental group participated in eight intervention sessions of 50 to 60 minutes for four weeks. however, the control group did not receive any intervention. the children’s’ performance before and after the intervention was evaluated by the children’s fourth wechsler test (wechsler, 2003). analysis of covariance for the data was conducted in spss 22 software. results: the findings revealed a significant difference between the two groups (p<0.001). therefore, our results suggest that the cognitive intervention had a significant effect on working memory performance, visual perception, and spatial perception.conclusion: these results reveal that cognitive interventions might have been effective on the mathematical competency of children with math learning disorders.