اثربخشی آموزش زندگی خانواده در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان کم توان ذهنی

زمینه و هدف: والدگری از جمله سخت ترین نقش هایی است که بزرگسالان فاقد هرگونه آمادگی خاص، متعهد ایفای آن می شوند. به خصوص اگر یکی از کودکان دارای کم توانی ذهنی باشد، ممکن است والدین را با مسائل بیشتری مواجه کند. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش زندگی خانواده در کاهش تنیدگی والدینی مادران دارای کودکان کم توان ذهنی انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش;آزمون- پس آزمون با گروه گواه است. نمونه مورد مطالعه شامل 60 نفر از مادران دارای کودکان کم توان ذهنی از مدارس کودکان استثنایی شهر رشت در سال 97-1396 بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. این شرکت کنندگان پس از ورود به مرحله ارزیابی و دریافت رضایت آگاهانه در گروه های آزمایش (30 مادر) و گواه (30 مادر) جایدهی شدند. افراد نمونه شاخص تنیدگی والدینی آبیدین (1990) را در ابتدا و به عنوان مرحله پیش آزمون تکمیل کردند و پس از هشت جلسه درمانی 90 دقیقه ای گروهی برای گروه آزمایش، در مراحل پس;آزمون، هر دو گروه مورد سنجش مجدد قرار گرفتند. داده ها به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیره در محیط نرم افزار spss-24 تحلیل شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش زندگی خانواده منجر به کاهش تقویت گری (38/42)، پذیرندگی (28/51)، سازش پذیری (18/92)، فزون کنشی (30/47)، احساس صلاحیت (17/54)، احساس دلبستگی (16/42)، احساس محدودیت (39/53)، احساس افسردگی (44/49)، روابط با همسر (16/22) و سلامت والد (16/86) در مادران کودکان کم توان ذهنی شده است (0/01>p). نتیجه گیری: یافته های این پژوهش مشخص کرد با افزایش مهارت های مادران دارای کودکان کمتوان ذهنی از طریق برنامه اصلاح رفتار و آشنایی مادر با فنون والدگری می توان تنیدگی والدین دارای کودکان کمتوان ذهنی را به میزان قابل توجهی کاهش داد.

the effectiveness of family life education in reducing parenting stress of mothers of children with intellectual disability

background and purpose: parenting is one of the most difficult tasks that adults without any special preparation undertake to perform. especially if one of the children has an intellectual disability, the parents may face various problems. in this regard, the present study was conducted to investigate the effectiveness of family life education in reducing the stress of mothers of children with intellectual disabilities (id).method: the present study is a quasi-experimental study with a pretest-posttest and a control group design. the sample consisted of 60 mothers of children with intellectual disabilities from exceptional children’s schools in rasht in 2017-2018 who were selected by purposive sampling. after entering the evaluation stage and receiving informed consent, these participants were placed in the experimental (n=30) and control (n=30) groups. participants completed the parental stress index (psi; abidin, 1990) at the beginning as a pre-test stage, and after eight 90-minute group therapy sessions for the experimental groups, in the post-test stages, both groups were re-measured. data were analyzed by multivariate analysis of covariance in the spss-24 software environment.results: the results of this study showed that family life education leads to a reduction in reinforcement (38.42), acceptance (28.51), adaptability (18.92), hyperactivity (30.47), sense of competence (17.54), sense of attachment (16.42), feeling of limitation (39.53), feeling of depression (44.49), relationship with a spouse (16.22) and parental health (16.86) in mothers of children with intellectual disability (p <0.01).conclusion: the findings of this study showed that increasing the skills of mothers of children with an intellectual disability through the program of behavior modification and familiarity with parenting techniques can significantly reduce the stress of parents of children with intellectual disabilities.