اثربخشی قصه‌درمانی بر کاهش مشکلات رفتاری و بهبود ادراک خود دانش‌آموزان

زمینه و هدف: مشکلات رفتاری کودکان می تواند آثاری طولانی مدت بر کنش وری رفتاری، جسمانی، و شناختی آنها داشته باشد و به تجربه شکست و احساس ناشایستگی در دوران تحصیل منجر شود. استمرار این وضعیت بر ادراک کودک از خود به عنوان فردی فعال، هوشیار، و با اراده، تاثیر نامطلوب گذاشته و مشکلات او را دوچندان می کند. بدین ترتیب مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی قصه درمانی بر کاهش مشکلات رفتاری و بهبود ادراک خود دانش آموزان انجام شد.روش: پژوهش حاضر شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. از جامعه آماری که شامل تمامی دانش آموزان پسر پایه چهارم ابتدایی شهر شیراز سال تحصیلی 1399-1398 بودند، تعداد 30 دانش آموز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش در 12 جلسه60 دقیقه ای تحت قصه درمانی قرار گرفتند، اما افراد گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. ابزارهای جمع آوری این پژوهش شامل پرسش نامه ادراک خود هارتر (1989) و مشکلات رفتاری شهیم و یوسفی (1378) بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس با نسخه 23 نرم افزار spss انجام شد.یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که قصه درمانی بر ادراک خود (p<0.001) موثر بوده و به افزایش این مولفه در دانش آموزان منجر می شود. همچنین، قصه درمانی بر مشکلات رفتاری و مولفه های آن (ترس و نارسایی توجه) (p<0/01 ) موثر بوده و باعث کاهش این مولفه ها در دانش آموزان می شود.نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که به کارگیری قصه درمانی باعث کاهش ترس و مشکلات مربوط به نارسایی توجه و در نهایت بهبود ارتباط کودک با اطرافیان شده و در نتیجه میزان ادراک خود آنها افزایش پیدا می کند. بدین منظور پیشنهاد می شود که از قصه درمانی برای بهبود مشکلات رفتاری کودکان و ارتقای اعتماد به خود و ادراک خود آنها استفاده شود.

The Effectiveness of Narrative Therapy on Reducing Behavior Problems and Improving SelfPerception in Students

Background and Purpose: Childhood Behavior problems can have longterm effects on the behavioral, physical, and cognitive functions of the children and lead to the experiences of failure and feelings of inadequacy during their school years. Continuation of this situation adversely affects the childchr('39')s perception of himself as an active, alert, and willful person and exacerbates his problems. Thus, the present study was conducted to determine the effectiveness of narrative therapy on reducing behavior problems and improving selfperception in students.Methods: The present study was a quasiexperimental study with pretestposttest control group design. From the study population that including all fourthgrade male students in Shiraz city in the academic year 20192020, 30 were selected by convenience sampling and then randomly placed in the experimental and control groups (15 per group). The experimental group underwent twelve 60min sessions of narrative therapy, while the control group received no treatment. Data were collected by Harterchr('39')s SelfPerception Profile (1989) and the Behavior Problems Questionnaire of Shahim and Yousefi (1999). Data were analyzed by ANCOVA and MANCOVA in SPSS 23.Results: The results of data analysis showed that narrative therapy was effective on selfperception and increased this component in students (p<0.001). Also, narrative therapy was effective on behavior problems and its components (fear and attention deficit) and reduced these components in the students (p<0.01).Conclusion: Based on the results of this study, it can be concluded that narrative therapy reduces fear and problems related to attention deficit in children and ultimately improves their relationship with others, resulting in a increases of their selfperception. Therefore, use of narrative therapy is suggested for decreasing the behavior problems and increasing the selfperception in students.