مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم هیجان و ذهن آگاهی بر بهبود نشخوار فکری مادران دارای کودکان کم توان ذهنی خفیف

مقدمه و هدف: داشتن فرزند کم توان ذهنی برای والدین به خصوص مادران به عنوان مراقبان اصلی، مشکلات روان شناختی فزاینده ای را به همراه دارد. روش های مختلفی در سال های اخیر برای درمان این مشکلات در سطوح پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار گرفته است که پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تنظیم هیجان و ذهن آگاهی بر بهبود نشخوار فکری مادران دارای کودکان مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف انجام شد.روش: این پژوهش از نوع مطالعات شبه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی مادران دارای کودک مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف مراجعه کننده به مدارس استثنایی شهر رشت در سال تحصیلی 991398 تشکیل می دادند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 36 نفر از این مادران انتخاب، و در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 12 مادر) به صورت تصادفی جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها از مقیاس پاسخ نشخواری (نولن هوکسما و مارو، 1991) استفاده شد و پس اجرای 9 جلسه آموزشی 90 دقیقه ای تنظیم هیجان و ذهن آگاهی برای دو گروه آزمایشی، هر سه گروه مورد سنجش مجدد در مرحله پس آزمون قرار گرفتند. داده ها به روش تحلیل کوواریانس تک متغیری و چندمتغیری در محیط نرم افزار spss22 تحلیل شد.یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش تنظیم هیجان و ذهن آگاهی، تاثیر معناداری بر کاهش نشخوار فکری کلی و مولفه های آن در مادران دارای کودکان مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف دارد (01/0>p). همچنین بر اساس نتایج حاصل از آزمون تعقیبی، بین آموزش تنظیم هیجان و آموزش ذهن آگاهی بر نشخوار فکری کلی و مولفه های آن، تفاوت معنادار وجود ندارد (05/0p>).نتیجه گیری: بر اساس این یافته ها می توان بیان کرد که آموزش تنظیم هیجان با ارتقای بازسازی هیجانی، کاهش پردازش خودارجاعی منفی، و افزایش توانایی انجام رفتارهای هدفمند؛ و آموزش ذهن آگاهی با افزایش آگاهی از تجربیات لحظه کنونی و پردازش کارآمدتر اطلاعات، در بهبود نشخوار فکری مادران دارای کودکان مبتلا به کم توانی ذهنی خفیف موثر است.

Comparison of the Effectiveness of Emotion Regulation Training and Mindfulness Training on the Reduction Rumination in the Mothers of Children with Mild Intellectual Disability

Background and Purpose: Children with intellectual disability may cause growing psychological problems for their parents, specifically the mothers as the principal caregivers. During the recent years, different research and clinical methods have been used to reduce these psychological problems. Present research was conducted to compare the effectiveness of emotion regulation training and mindfulness training on the reduction of rumination in the mothers of children with mild intellectual disability.Method: This study was a quasiexperimental research with multigroup pretestposttest design. The population included all the mothers of children with mild intellectual disability who had referred to the special schools of Rasht in the academic year 20192020. Among them, a sample of 36 mothers was selected by purposive sampling and then randomly assigned into the experimental or control groups (12 mothers per group). To collect the data, Ruminative Response Scale (NolenHoeksema & Morrow, 1991) was used. After nine 90min sessions of emotion regulation training and mindfulness training conducted for the experimental groups, all the three groups were reassessed at the posttest stage. Data were analyzed by oneway ANCOVA and multivariate ANCOVA in SPSS22.Results: Data analysis showed that emotion regulation training and mindfulness training significantly decreased the overall rumination and its components in the mothers of children with mild intellectual disability (P<0.01). Furthermore, based on the results of post hoc tests, it can be said that there was no significant difference between emotion regulation training and mindfulness training in reducing the overall rumination and its components (P>0.05).Conclusion: Based on these findings, it can be said that emotion regulation by improving the emotional repair, reducing the negative selfreferential processing, and increasing the ability of doing purposive behaviors, and mindfulness training by increasing the present moment awareness and more efficient information processing are effective in reducing rumination in the mothers of children with mild intellectual disability.