شناسایی و مقایسه سبک های یادگیری بر اساس جنسیت، موضوع درسی، و پایه تحصیلی با تاکید بر روش تحلیل خوشه ای

زمینه و هدف: عوامل موثر بر یادگیری بسیار گسترده و وسیع بوده و شناسایی این عوامل در رفع مشکلات و نارسایی های موجود در نظام آموزشی، بسیار مهم است. یکی از این عوامل، سبک یادگیری است و پژوهش حاضر با هدف شناسایی و مقایسه سبک های یادگیری بر اساس جنسیت، موضوع درسی، و پایه تحصیلی با استفاده از روش تحلیل خوشه ای انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش شناسی، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری این مطالعه شامل تمامی دانش آموزان پایه های چهارم، پنجم، و ششم ابتدایی استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 97-1396 بود. برای انتخاب نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، تعداد 1961 دانش آموز (928 نفر پسر و 1033 دختر) انتخاب شد ه و به پرسشنامه سبک یادگیری وارک (1998) پاسخ دادند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون تحلیل خوشه ای و خی دو وارسی و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل خوشه ای حاکی از تشخیص پنج سبک در بین دانش آموزان از جمله سبک دیداری، شنیداری، خواندن/ نوشتن، جنبشی، و چندگانه دارد که سبک چندگانه، بیشترین تعداد؛ و سبک شنیداری، کمتر میزان را به خود اختصاص داده است. نتایج همچنین نشان داد سبک یادگیری بر اساس جنسیت (p<0.01 ; x2=16.87) ، و پایه تحصیلی (p<0.05; x2=18.320) متفاوت است، اما بین سبک یادگیری بر اساس نوع درس (موضوع درسی)، تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش سبک ارجح در دانش آموزان، سبک یادگیری چندگانه (ترکیبی) است. از سوی دیگر سبک یادگیری بر اساس جنسیت و پایه تحصیلی، متفاوت است؛ اما بر اساس نوع درس (موضوع درسی)، تفاوت معناداری در بین سبک ها مشاهده نشده است. بدین ترتیب، آگاهی از نوع سبک یادگیری دانش آموزان جهت تدریس موثر معلمان و کاهش مشکلات یادگیری، مهم است.

Identifying and Comparing the Learning Styles based on Gender, Syllabus and Educational Level with Emphasis on Cluster Analysis

Background and Purpose: The factors affecting learning are very wide and it is very important to identify these factors in solving the problems in the educational system. Learning style is one of these factors. Hence, present study was conducted to identify and compare the learning styles based on the gender, the syllabus and the educational level by using cluster analysis.Method: This study was an applied research in its goal and a descriptivesurvey study in its methodology. The study population included all the primary school students of grades 4, 5 and 6 in West Azerbaijan in the academic year 20172018. Among which, a sample of 1961 students (928 boys and 1033 girls) was selected by multistage clustering and completed VARK Learning Style Questionnaire (1998). Data were analyzed by cluster analysis and Chisquare.Results: The results of cluster analysis indicated five learning styles in the students, including the visual, auditory, reading/writing, kinesthetic and multiple styles. Among which, the multiple style was the most prevalent, while the auditory style was the least prevalent one. Results also showed that learning style is different according to the gender (P<0.01 ; X2=16.87) and educational level (P<0.05 ; X2=18.320), but no significant difference was found in the learning style of the students based on the syllabus. Conclusion: Based on the results of this study, students prefer using multiple learning styles. Learning styles are different based on the gender and educational level, however no significant difference was found according to the syllabus. Accordingly, identifying the learning style of the students can help teachers in teaching more efficiently and decreasing the learning problems.