اثربخشی خودمهارگری هیجانی بر سرزندگی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان

زمینه و هدف: عملکرد تحصیلی به عنوان یکی از شاخص های ارزیابی یادگیری دانش آموزان و کیفیت آموزش طی سال های متمادی به طور گسترده مورد توجه متخصصان قرارگرفته است. دانش آموزان در زندگی با انواع کشاکش ها، موانع و فشارهای ویژه دوران تحصیل روبه رو می شوند که تهدیدی برای عملکرد تحصیلی و شادابی آنها است. بدین ترتیب مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش خودمهارگری هیجانی بر سرزندگی تحصیلی و عملکرد تحصیلی دانش آموزان انجام شد. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری بود. از جامعه آماری که شامل تمامی دانش آموزان پسر متوسطه دوره اول شهر بیرجند در سال تحصیلی 1399-1398 بودند، تعداد 40 دانش آموز به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 20 نفر) جایدهی شدند. گروه آزمایش در 8 جلسه 60 دقیقه ای تحت آموزش خودمهارگری هیجانی قرار گرفتند، اما افراد گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکردند. ابزارهای جمع آوری این پژوهش شامل پرسش نامه سرزندگی تحصیلی دهقان زاده و چاری (1391)، عملکرد تحصیلی درتاج (1383) و خودمهارگری تانجنی و همکاران (2004) بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر بین گروهی در سطح معنا داری 0/05=α انجام شد.یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که آموزش خودمهارگری هیجانی بر سرزندگی تحصیلی p<0/01 ، عملکرد تحصیلی و مولفه های آن (خودکارآمدی، تاثیرات هیجانی، برنامه ریزی، فقدان مهار پیامد، و انگیزش)، موثر بود p<0/01 و این نتایج به دست آمده در دوره پیگیری نیز تداوم داشت p<0/01 .نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که آموزش خودمهارگری هیجانی به دانش آموزان باعث بهبود مهارت های مربوط به تاب آوری و سازش یافتگی و پیشگیری از بروز هیجان نامناسب شده و در نتیجه سرزندگی و عملکرد تحصیلی آنها، افزایش پیدا خواهد کرد.

The Effectiveness of Emotional SelfControl on Students' Academic Vitality and Academic Performance

Background and Purpose: Over the years, academic performance has been widely considered as one of the indicators of assessing the studentschr('39') learning and the quality of education. During their academic life, students face different challenges, obstacles and stresses which may threaten their academic performance and academic vitality. Therefore, this study was done to investigate the effectiveness of emotional selfcontrol training on the academic vitality and academic performance of students. Method: The present study was a quasiexperimental study with control group pretest posttest design including the followup stage. The study population included all the male students studying at the first cycle of the secondary school in Birjand city in the academic year of 20192020. Among which a sample of 40 students were selected by purposive sampling and then assigned randomly to the experimental or the control group (20 per group). The experimental group received eigth 60min sessions of emotional selfcontrol; whereas no training was done for the control group. The research tools included Questionnare of Academic Vitality (Dehghanzadeh and Hosseinchari, 2012), Academic Performance Questionnaire (Dortaj, 2004) and Selfcontrol Scale (Tanjeny et al., 2004). Data were analyzed by repeated measures ANOVA at the significance level of α = 0.05.Results: Results of data analysis showed that emotional selfcontrol training was effective on academic vitality (p <0.01) and academic performance and its components (selfefficacy, emotional effects, planning, lack of outcome control and motivation) (p <0.01). The findings persisted in the followup period (p <0.01).Conclusion: Based on the results of this study, it can be concluded that emotional selfcontrol training can improve the skills related to resilence and adjustment and prevent the inappropriate emotions in students which in turn can increase the academic vitality and academic performance in them.