تاثیر آموزش حل ‌مسئله خلاقانه بر خلاقیت و رضایت از زندگی دانش ‌آموزان پسر تیزهوش

زمینه و هدف: دانش آموزان تیزهوش و خلاق سرمایه های بالقوه هر جامعه هستند و پرورش و شکوفایی استعدادهای آنها همواره از دغدغه های نظام آموزشی است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تاثیر آموزش حل مسئله خلاقانه بر بهبود خلاقیت و رضایت از زندگی پسران تیزهوش انجام گرفت.روش: این پژوهش به شیوه نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه اجرا شد. جامعه آماری 452 نفر از دانش آموزان دبیرستان های دوره اول متوسطه استعدادهای درخشان پسرانه شهر اردبیل در سال تحصیلی 96 -1395 بود. نمونه مورد مطالعه 46 نفر دانش آموز تیزهوش در دامنه سنی13 تا 14.5ساله از جامعه مذکور بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب و با انتساب تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. ابزارهای پژوهشی شامل آزمون های هوش استنفورد-بینه-تهران (افروز و کامکاری،1390)، رضایت از زندگی هوبنر (2001)، و خلاقیت تورنس (1998) بود. شرکت کنندگان گروه آزمایش طی 13 جلسه در برنامه آموزشی حل مسئله شرکت کردند، در حالی که گروه گواه این مداخله را دریافت نکرد. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس تک متغیره و چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد میانگین نمرات خلاقیت و رضایت از زندگی گروه آزمایش و گواه در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری دارند و نمرات گروه آزمایش به طور معناداری بالاتر از گروه گواه بود (p<0/05).نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر دلالت براین دارد که برنامه آموزش حل مسئله خلاقانه علاوه بر افزایش خلاقیت در دانش آموزان، موجب بهبود رضایت از زندگی آنان نیز می شود. برتری نمره گروه آزمایش در بعد رضایت از دوستان نشان داد که عمده ترین تاثیر برنامه حل مسئله خلاقانه در روابط بین فردی است.

The Effect of Creative Problem Solving Training on Creativity and Life Satisfaction of Gifted Boy Students

Background and Purpose: Gifted and creative students are the potential assets of each society whose talents development has been always one of the concerns of the educational system. Present research was conducted to investigate the effect of creative problem solving training on creativity and life satisfaction of gifted male students.Method: This study was a quasiexperimental research with pretestposttest control group design. The study population included 452 exceptionally talented male students studying at first cycle of the secondary school in Ardabil city in the academic year 20162017. The sample consisted of 46 gifted students from the said population with the age range of 13 to 14.5, who were selected by cluster sampling and then randomly assigned to either the experimental or the control group. TehranStanfordBinet Intelligence Scale (Afrooz and Kamkari, 2011), Hubner's Life Satisfaction Questionnaire (2001) and Torrance Test of Creative Thinking (1998) were used to collect the data. Participants in the experimental group participated in 13 sessions of creative problem solving training program; while the control group received no intervention. Data were analyzed by univariate and multivariate analysis of covariance (ANCOVA & MANCOVA).Results: Results showed that the mean score of creativity and life satisfaction was significantly different between the groups at the posttest stage and the scores of the experimental group were significantly higher than the control group (P<0.05).Conclusion: Findings of this research indicate that creative problem solving training program not only increases the creativity of the students but also enhances their life satisfaction. The higher scores of the experimental group in the life satisfaction suggest that the most significant effect of creative problem solving training program occurs in the interpersonal relationships.