تاثیر مداخله گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر حرمت خود و مشکلات اجتماعی دانش آموزان دارای نشانه های اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی

زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی یکی از رایج ترین اختلال های عصبی-تحولی دوره کودکی و نوجوانی است و مشکلات مرتبط با حرمت خود و سازش یافتگی اجتماعی در افراد مبتلا به این اختلال بسیار رایج است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر مداخله گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی بر حرمت خود و مشکلات اجتماعی دانش آموزان با نشانه های اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بود.روش: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون -پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان پسر 14 – 13 ساله دارای نشانه های اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی شاغل به تحصیل در مدارس غیرانتفاعی دوره اول متوسطه شهرستان رشت در سال تحصیلی 981397 بود. بین 127 دانش آموز که فراخوان دعوت به پژوهش را پذیرفته بودند فرم خودگزارش دهی نوجوان نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ (آخنباخ و رسکورلا، 2001)، اجرا شد. 30 دانش آموز که نمره های بالا در زیرمقیاس مشکلات توجه (65 < t)کسب کرده بودند انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جایدهی شدند. جهت جمع آوری داده ها از فرم خودگزارش دهی نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ و پرسشنامه حرمت خود کوپر اسمیت (1967) استفاده شد. دانش آموزان گروه آزمایش مداخله گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی را در 8 جلسه هفتگی، ، هر جلسه به مدت 120 دقیقه، دریافت کردند اما دانش آموزان گروه گواه این مداخله را دریافت نکردند. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس یک راهه نشان داد که مداخله گروهی مبتنی بر ذهن آگاهی به طور معنادار موجب ارتقا حرمت خود (0/001>p و 12/59=f) و کاهش مشکلات اجتماعی (0/001>p و 16/82=f) دانش آموزان با نشانه های اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی در گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت که تمرین های ذهن آگاهی با تشویق نگرش پذیراتر و غیرقضاوت گرانه نسبت به خود و دیگران و همچنین با پرورش نگرش های مشفقانه نسبت به خود، توانسته است تغییرات مطلوبی در نگرش این دانش آموزان نسبت به خود و سبک ارتباط آنها با خود پدید آورد.

The Effect of MindfulnessBased Group Intervention on Selfesteem and Social Problems in Students with Symptoms of Attention Deficit / Hyperactivity Disorder

Background and Purpose:Attentiondeficit / hyperactivity disorder(ADHD) is one of the most common neurodevelopmental disorders in childhood and adolescence and problems related to selfesteem and social adjustment are common in people with this disorder. The purpose of the present study was to investigate the effect of mindfulnessbased group intervention on selfesteem and social problems of students with symptoms of attention deficit / hyperactivity disorder.Method:The research method was semiexperimental with pretest and posttest with control group. The statistical population consisted of all male students of 1314 years old with symptoms of attention deficit / hyperactivity disorder in nonprofit secondary schools in Rasht city during the academic year 20172018. Among the 127 students who accepted the invitation for research, youth selfreport (YSR) of the Achenbach system of empiricallybased assessment (Achenbach & Rescorla, 2001) was implemented. 30 students with high scores on the subscale of attention problems (T <65) were selected and randomly assigned to two experimental (n = 15) and control (n = 15) groups. The selfreport form of the youth selfreport and the Cooper smith selfesteem questionnaire (1967) were used for data collection. Students in the experimental group received mindfulnessbased intervention in 8 weekly sessions, each session for 120 minutes, but the control group did not receive the intervention.Results:Results of oneway covariance analysis showed that mindfulnessbased group intervention significantly improved selfesteem (F = 12.59, P <0.001) and reduced social problems (F = 16.82, P <0.001) in students with symptoms of ADHD in the experimental group compared to the control group.Conclusion:Based on the results of the present study, it can be concluded that mindfulnessbased group intervention, by encouraging more positive and nonjudgmental attitudes toward self and others, as well as by creating selfcompassionate attitudes, have produced favorable changes in students' attitudes toward themselves and their communication styles.