کیفیت رابطه والدکودک و خواهر برادر در خانواده‌های دارای فرزند مبتلا به نشانه‌های اختلال نافرمانی مقابله‌ای

زمینه و هدف: اختلال نافرمانی مقابله ای یکی از شایع ترین اختلالات رفتاری در کودکان است که موجب تخریب شدید روابط بین فردی کودک می شود. از این رو هدف پژوهش حاضر مطالعه کیفیت رابطۀ والدکودک و خواهربرادر در خانواده های با و بدون فرزند مبتلا به نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای بود.روش: طرح این پژوهش، توصیفی از نوع علّیمقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی (پایه سوم تا ششم) با و بدون نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای در سال تحصیلی 96-95 شهرستان رودسر بود که 130 نفر از آنها (65 نفر در هر گروه) به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس درجه بندی اختلال نافرمانی مقابله ای (هومرسون و همکاران، 2006)، مقیاس رابطه والدفرزند (فاین و همکاران، 1983)، پرسشنامه شاخص های رفتاری خواهربرادران (هترینگتون و همکاران، 1999) و نیز مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته بود. داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تی و تحلیل واریانس چندمتغیره تحلیل شد.یافته ها: نتایج نشان داد که میان گروه با و بدون نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای از لحاظ کیفیت رابطه پدرکودک، کیفیت رابطه مادرکودک، کیفیت رابطه کلی والدکودک، و نیز کیفیت رابطه خواهربرادر تفاوت معنادار وجود دارد؛ به طوری که میانگین گروه دارای نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای در هریک از این متغیرها به صورت معناداری کمتر از گروه بدون نشانه های اختلال است ((p<0.001). نتیجه گیری: رفتارهای کودک مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله ای، به طور متقابل، منجر به رفتارهای والدگری نامناسب از سوی پدر و مادر، تعارضات بین خواهر و برادر و در نتیجه تضعیف کیفیت روابط بین اعضای خانواده می شود.

Quality of ParentChild and Sibling Relationships in Families of Children with Symptoms of Oppositional Defiant Disorder

Background and Purpose: Oppositional defiant disorder is one of the most common behavioral disorders in children, which causes severe destruction of the child's interpersonal relationships. Therefore, the aim of this study was to investigate the parentchild and sibling relationships quality in families with and without children with symptoms of oppositional defiant disorder.Method: The design of this research is a causalcomparative. The statistical population included all male and female students of elementary school (from grade three to six) with and without symptoms of oppositional defiant disorder in Rudsar in the academic year of 20172018, and the sample included 130 of them (65 students in each group) who were selected through convenient sampling method. The tools used for this research included the oppositional defiant disorder rating scale (Hommersen & et al, 2006), parentchild relationship scale (PCRS) (Fine & et al, 1983), sibling inventory of behavior (SIB) (Hetherington & et al, 1999), and clinical interview. Data were analyzed using ttest and multivariate analysis of variance.Results: The results showed that there is a significant difference between the group with and without symptoms of oppositional defiant disorder in terms of quality of fatherchild relationship, motherchild relationship, parentchild relationship, as well as the sibling relationships. The mean of group with symptoms of oppositional defiant disorder in each of these variables was significantly less than the group without symptoms of disorder (P <0.001).Conclusion: The behaviors of a child with oppositional defiant disorder, mutually, lead to inappropriate parenting behaviors and conflicts between siblings, and, as a result, weaken the quality of relationships between family members.