تحلیل وضعیت سلامت اجتماعی در استان های کشور جمهوری اسلامی ایران

زمینه و هدف: برای تحقق سلامت همه جانبه انسان ها، سلامت اجتماعی در دهه‌های اخیر مورد توجه قرار گرفت. تعریف و اندازه‌گیری سلامت اجتماعی در هرجامعه با توجه به شرایط آن متفاوت است. با تعیین ویژگی ها و اندازه‌گیری آن، وضعیت سلامت اجتماعی جوامع مشخص می‌شود و مداخله براساس شواهد برای بهبود و ارتقاء سلامت اجتماعی امکان‌پذیر است.روش و مواد: مطالعه حاضر در دو فاز کیفی و کمی اجرا شده است. در فاز کیفی، با بررسی متون چارچوب مفهومی مشخص و شاخص‌های مرتبط استخراج شدند. در فاز کمی، اطلاعات شاخص‌ها به تفکیک استان ها از منابع رسمی به دست آمد. با نظرسنجی از کارشناسان درباره اهمیت و دقت اطلاعات، شاخص‌های نهایی استخراج شد. از طریق استانداردسازی تک‌تک شاخص‌ها و با استفاده از مدل تجمیع (additive) نمره سلامت اجتماعی استان‌ها محاسبه و سپس رتبه‌بندی شدند. با استفاده از نرم افزار2.2.10 arcgis، نمای جغرافیایی سلامت اجتماعی استان ها ترسیم شد.یافته ها: شاخص ترکیبی از 39 شاخص تشکیل شده که طبق آن مهم ترین مشخصات جامعه سالم، جامعه‌ای است که درآن مصرف مواد، کارکودکان، طلاق، بی کاری تحصیل کردگان، تنبیه و مواظبت ناکافی کودکان و مصرف دخانیات وجود نداشته باشد. استان یزد بالاترین رتبه سلامت اجتماعی و استان سیستان و بلوچستان آخرین رتبه را به دست آورد.نتیجه گیری: مطالعه حاضر با ترسیم نمای کاملی از وضعیت سلامت اجتماعی استان ها، ابزار مهمی جهت سیاستگذاری مبتنی بر شواهد به دست می‌دهد. پیشنهاد می‌شود که برای پایش روندهای آینده مطالعات مشابه هر پنج سال یک بار انجام شود.