سند سیاستی کاهش آلاینده ها و باقیمانده آفت کش ها در محصولات کشاورزی در ایران

زمینه و هدف: باقی مانده سموم کشاورزی در محصولات بر سلامت تاثیر منفی گذاشته و منجر به افزایش بیماری هایی نظیر سرطان می شود. مصرف بی رویه آفت کش ها در ایران به دلایل مختلف بوده از جمله عدم آگاهی کشاورزان، مصرف سموم ارزان و بی کیفیت و وجود فروشگاه های غیرمجاز درنتیجه کلیه فرایند مدیریتی کنترل مصرف آفت کش ها در کشور نیاز به مداخله و ارتقا کیفی دارد. این مطالعه با هدف تدوین برنامه مبتنی بر شواهد جهت کاهش و اصلاح مصرف آفت کش ها در سطح ملی انجام گرفت.روش و مواد: جهت تدوین سند سیاستی، مستندات بالادستی و مطالعات مرتبط جستجو و پس از ارزیابی منتقدانه، اعتبارسنجی شده و جهت تشخیص و توصیف مشکل استفاده شدند. سپس با اولویت بندی عوامل موثر بر مشکل، یک مدل مفهومی استخراج گردید و در مورد آن از اعضای پانل نظرسنجی کیفی به روش تحلیل محتوا به عمل آمد. بر اساس نمرات چک لیست ها در جلسات بحث گروهی متمرکز، پیش نویسی از گزینه های سیاستی مبتنی بر شواهد تهیه شد که پس از بررسی به لحاظ قابلیت اجرا و اثربخشی مورد توافق اجماعی قرار گرفت.یافته ها: شش مداخله گسترش کشاورزی ارگانیک، افزایش نظارت بر واردات سموم و آفت کش ها، تجهیز آزمایشگاه ها و به کارگیری دانش روز با مشارکت بخش خصوصی، آموزش در راستای افزایش اگاهی کشاورزان، بازنگری قوانین موجود و عملیاتی ساختن آن ها وایجاد و اعمال نظام شناسه دار کردن محصولات و تقویت نظام نظارت شناسایی شدند.نتیجه گیری: گزینه های پیشنهادی همسو بوده و به منظور افزایش تاثیر سیاست ها، استفاده از رویکرد تلفیقی از هر شش گزینه توصیه می شود.