اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شدت بیماری، کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر

زمینه و هدف: سندرم روده تحریک‌پذیر از شایع ترین اختلالات دستگاه گوارش است که کیفیت زندگی افراد مبتلا را کاهش می‌دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شدت بیماری، کیفیت زندگی و بهزیستی روان‌شناختی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر انجام شد.روش و مواد: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری چهار ماهه بود. جامعه آماری شامل 160 بیمار مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر مراجعه کننده به یک کلینیک فوق تخصصی گوارش در شهر رشت در بازه زمانی مهرماه تا بهمن 1398 بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند، 60 بیمار بر اساس معیار تشخیصی rome iii و نیز نظر پزشک معالج انتخاب شدند و بطور تصادفی به دو گروه 30 نفری (گروه آزمایش و گروه گواه) اختصاص داده شدند. ابزار جمع آوری داده‌ها، معیار تشخیصی rome iii، پرسشنامه شدت علایم سندرم روده تحریک‌پذیر، فرم کوتاه مقیاس کیفیت زندگی و فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی بودند. همچنین مداخله درمان گروهی پذیرش و تعهد به صورت هشت جلسه 90 دقیقه ای (هفته ای یک جلسه) انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری به کمک نرم افزار spss-22 صورت گرفت.یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سن شرکت کنندگان در گروه آزمایش، (7.7) 38.5 و در گروه گواه، (8.1) 39.6 سال بود. میانگین (انحراف معیار) شدت علائم بیماری گروه آزمایش در پیش آزمون (4.1) 183.4 بود که در پس آزمون به (1.4) 171.4 و در پیگیری به (1.5) 171.3 کاهش یافت (0.001>p). همچنین میانگین (انحراف معیار) کیفیت زندگی گروه آزمایش در پیش آزمون (1.5) 78 بود که در پس آزمون به (2.6) 87.1 و در پیگیری به (2.2) 86.5 افزایش یافت (0.001>p). میانگین (انحراف معیار) بهزیستی روان‌شناختی گروه آزمایش در پیش آزمون (2.2) 55.7 بود که در پس آزمون به (2.3) 69.6 و در پیگیری به (2.1) 68.4 افزایش یافت (0.001>p). در هیچ کدام از متغیرها میانگین (انحراف معیار) نمرات گروه گواه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تفاونی نداشت.نتیجه گیری: مطالعه نشان داد درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش شدت بیماری، افزایش بهزیستی روان‌شناختی و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر موثر بود. بنابراین می‌توان از این رویکرد درمانی در سلامت جسم و روان بیماران مبتلا به سندرم روده تحریک‌پذیر سود جست.

the effectiveness of acceptance and commitment group therapy on disease severity, quality of life and psychological well-being of patients with irritable bowel syndrome

background and objective: irritable bowel syndrome (ibs) is one of the most common gastrointestinal disorders that reduce the quality of life of patients. the objective of this study was to evaluate the effectiveness of group therapy based on acceptance and commitment to disease severity, quality of life, and psychological well-being of patients with ibs. materials and methods: the research method was quasi-experimental with a pre-test-post-test design and 4-month follow-up. the statistical population included 160 patients with ibs referred to a subspecialty gastroenterology clinic in rasht from september 2019 to february 2020. using purposeful sampling method, 60 patients were selected based on the diagnostic criteria of rome iii and the opinion of the treating physician. they were randomly assigned to two groups of experimental and control, each including 30 people. data collection tools were rome iii diagnostic criterion, irritable bowel syndrome symptoms severity questionnaire, quality of life short scale, and psychological well-being scale. also, the acceptance and commitment group therapy intervention was performed in 8 sessions of 90 minutes (one session per week) according to hayes and strosahl instructions. data were analyzed using a univariate analysis of covariance by spss software version 22. results: the mean (sd) age of participants in the experimental group was 38.5 (7.7) and in the control group was 39.6 (8.1). the results showed that the mean (sd) severity of symptoms in the experimental group was 183.4 (4.1) in the pre-test, which decreased to 171.4 (1.4) in post-test and 171.3 (1.5) in follow-up (p<0.001). however, the mean (sd) of the control group in the pre-test (1.8) was 179.8, which was 178.8 (1.6) in the post-test and 178.6 (1.4) in follow-up, which was not statistically significant. also, the mean (sd) of quality of life in the experimental group was 78 (1.5) in the pre-test, which increased to 87.1 (2.6) in post-test and 86.5 (2.2) in follow-up. however, the mean (sd) score of the control group in the pre-test (1.7) was 77.7, which was 78.7 (1.7) in post-test and 78.5 (1.6) in follow-up, which was not statistically significant. the mean (sd) of psychological well-being in the experimental group was 55.7 (2.2), which increased to 69.6 (2.3) in post-test and 68.4 (2.1) in follow-up (p<0.001). however, the mean (sd) score of the control group in the pre-test was 57.2 (1.7) which was 58.8 (2.1) in post-test and 58.5 (1.8) in follow-up, which was not statistically significant. conclusion: the study showed that acceptance and commitment group therapy was effective in reducing disease severity, increasing psychological well-being, and improving the quality of life in patients with irritable bowel syndrome. therefore, this therapeutic approach can be used in the physical and mental health of patients with irritable bowel syndrome.