اثربخشی مصاحبه انگیزشی شبکه محور بر شاخص های بیماری و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2: یک مطالعه راهنما

زمینه و مقدمه: دیابت چالش بزرگی برای سیستم بهداشت بویژه در دوران همه گیری کووید-19 است. هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مصاحبه انگیزشی شبکه محور بر شاخص های بیماری و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 می باشد. روش  و مواد: این پژوهش قبل و بعد و گروه گواه و پیگیری با مشارکت 30 نفر از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به کلینیک غدد بیمارستان امام خمینی و پایگاه های سلامت شهر تهران انجام شد. نمونه گیری به صورت نمونه در دسترس انجام شد و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه ، هر گروه 15 نفر تخصیص یافت. داده ها با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت hrqol و شاخص های بیولوژیک بیماری، قند خون سه ماهه hba1c قند خون ناشتا fbs جمع آوری شد. پیش از انجام مداخله برای دو گروه پیش آزمون اجرا شد. جلسات مصاحبه انگیزشی در پنج جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی برای گروه آزمایش برگزار شد ولی گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. پرسشنامه های پس آزمون در دو نوبت یکی بعد از دو هفته و دیگری در پیگیری سه ماه بعد از پایان مداخله برای گروه های آزمایش و گواه اجرا شد و سنجش شاخص های بیولوژیک بیماری در پس آزمون در یک نوبت بعد از سه ماه انجام شد. داده ها با استفاده از نرم افزار spss-26 و آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل گردید. یافته ها: میانگین (انحراف معیار) قند خون سه ماهه در گروه آزمایش از (0.43 ) 7.3 در پیش آزمون به ( 0.62) 6.9 در پس آزمون ( 0.001 > p ) و نمره قند خون ناشتا در گروه آزمایش از (24.9 ) 154.9 در پیش آزمون به (24.8 ) 134.8 در پس آزمون کاهش یافت ( 0.001 > p ). مصاحبه انگیزشی شبکه محور بر شاخص قند خون سه ماهه ( 0.226 = η2، p=0.011) و قند خون ناشتا ( 0.167 = η2، p=0.041) تاثیر معنادار داشت و این اثر با توجه به مجذور اتا برای قند خون سه ماهه 22 % و برای قند خون ناشتا 16 % بود. ولی بر کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و مولفه های آن، سلامت جسمی و سلامت روانی تاثیری نداشت. نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که مصاحبه انگیزشی شبکه محور موجب کاهش قند خون سه ماهه و ناشتا شد. اما اثری بر ارتقا و بهبود کیفیت زندگی وابسته به سلامت مشاهده نشد.

the effectiveness of web-based motivational interviewing on disease indicators and health-related quality of life in patients with type 2 diabetes: a pilot study

background and objective: diabetes is a major challenge for the global health system, especially during the covid-19 epidemic. this study aimed to determine the effectiveness of web-based motivational interviewing on disease indices and health related quality of life. materials and methods: this before and after study with the control groups were conducted with the participation of 30 patients who have type 2 diabetes. these patients were referred to the imam khomeini hospital's endocrinology clinic and tehran health centers. the sampling method was an available sample that randomly divided into two equal intervention and control groups. data were collected using health-related quality of life (hrqol) questionnaire and biological indicators of disease, three-month blood sugar (hba1c) and fasting blood sugar (fbs). before the intervention, a pre-test was conducted for two groups. motivational interviewing sessions were 90-minute sessions for five weeks for the intervention group, but the control group did not receive any intervention. the post-test questionnaires were administered on two occasions, one after two weeks and the other in the follow-up three months after the end of the intervention for the intervention and control groups. the biological indices of the disease were measured in the post-test once after three months. data were analyzed using analysis of variance test with repeated measurements and spss statistics for windows, version 26.0 (spss inc., chicago, ill., usa). results: the mean (sd) of blood sugar for three months hba1c in the interventional group was decreased from 7.3 (0.43) in the pre-test to 6.88 (0.62) in the post-test (p<0.001) and the sugar fasting blood from 154.9 (24.9) to 134.8 (24.8) (p>0.001). web-based motivational interviewing on three-month blood sugar index (η2 = 0.226, p = 0.011) and fasting blood sugar (η2 = 0.167, p = 0.041) had a significant effect, and this effect was 22% for three-month blood sugar and for fasting blood sugar was 16%, but it did not affect the health related quality of life. conclusion: the study showed that web-based motivational interviewing decreased three-month fasting blood sugar. but, there was no effect on improving the health related quality of life.