اثر بخشی طرحواره درمانی بر انعطاف پذیری و کمال گرایی ظاهر جسمانی در اختلال بدشکلی بدن: یک مطالعه راهنما

زمینه و هدف: اختلال بدشکلی بدنی یکی از اختلالات طیف وسواسی-جبری است و شامل اشتغال فکری شدید و آشفته ساز با نقص جزئی یا تصوری در ظاهر می باشد. هدف این پژوهش تعیین میزان اثر بخشی طرحواره درمانی بر انعطاف پذیری و کمال گرایی ظاهر جسمانی در اختلال بدشکلی بدن بود.روش و مواد: در یک مطالعه نیمه آزمایشی و از نوع طرح های پیش آزمون  پس آزمون پیگیری با گروه گواه، 30 دانشجوی دختر مبتلا به اختلال بدشکلی بدن که در حال تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران در طی ماه های آبان تا دی ماه 1398 بودند با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. سپس مشارکت کنندگان به طور تصادفی و از طریق نرم افزار excell در دو گروه آزمایش و گواه تخصیص یافتند. گروه آزمایش تحت طرحواره درمانی به مدت هشت جلسه هفتگی هر جلسه 90 دقیقه قرار گرفت. ابزار جمع آوری پرسشنامه انعطاف پذیری و پرسشنامه کمال گرایی ظاهر جسمانی (pap5)، در سه مرحله خط پایه، پس از مداخله و پیگیری سه ماهه جمع آوری شدند. داده ها در نرم افزار آماری spss-21 وارد و با استفاده از روش تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته ها: در گروه آزمایش، میانگین (انحراف معیار) انعطاف پذیری شناختی از (4/7) 3/26 در پیش آزمون به (2/10) 5/43 در پس آزمون افزایش یافت (001/0>p) و در مرحله پیگیری به (7/11) 8/45 رسید که تاثیر مداخله پایدار بود (001/0>p). همچنین، در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) کمال گرایی از (4/5) 5/74 در پیش آزمون به (1/6) 3/34 در پس آزمون کاهش یافت (001/0>p) و در مرحله پیگیری به (5/5) 5/49 رسید که تاثیر مداخله پایدار بود (001/0>p). در گروه گواه نمرات هر دو متغیر در پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تفاوتی نداشت. نتیجه‌گیری: مطالعه نشان داد که طرحواره درمانی موجب بهبود انعطاف پذیری و کاهش کمالگرایی ظاهر جسمانی در دانشجویان مبتلا به اختلال بدشکلی بدن شد.

the effectiveness of schema therapy on flexibility and perfectionism of physical appearance in body deformity disorder: a pilot study

background and objective: body deformity disorder (bdd) is one of the disorders of the obsessive-compulsive spectrum and includes intense and disturbing mental occupation with minor or visual defects in appearance. the aim of this study was to determine the effectiveness of schema therapy on flexibility and perfectionism of physical appearance in body dysmorphic disorder. materials and methods: in a quasi-experimental study of pre-test-post-test-follow-up design with a control group, 30 female students with bdd studying at the islamic azad university of tehran university of medical sciences from november to january 2017 were selected via convenience sampling method. participants were randomly assigned to the experimental and control groups. the experimental group (n=15) underwent schematic therapy for eight weekly 90-minute sessions. the flexibility questionnaire and the physical appearance perfectionism scale (paps) were collected in three baseline stages after quarterly intervention and follow-up. data were entered in spss statistical software version 21 and analyzed using repeated measures multivariate analysis of variance. results: in the experimental group, the mean (sd) of cognitive flexibility increased from 26.3 (7.4) in the pre-test to 43.5 (10.2) in the post-test (p<0.001) and 45.8 (11.7) in the follow-up phase, (p<0.001). also, in the experimental group, the mean (sd) perfectionism score decreased from 74.5 (5.4) in the pre-test to 34.3 (6.1) in the post-test (p<0.001) and 49.5 (5.5) in the follow-up phase, (p<0.001). in the control group, the scores of both variables in the pre-test, post-test and follow-up were not different. conclusion: the study showed that schema therapy improved flexibility and decreased physical appearance perfectionism in students with body dysmorphic disorder.