مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های مقابله ای افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی-اجباری و افراد عادی

زمینه و هدف: یکی از مولفه های اساسی اختلال شخصیت وسواسی-اجباری، افکار مزاحم و تکرار شونده است. زیرساخت های شناختی، طرح واره ها و سبک های مقابله ای اجتنابی در اختلال شخصیت وسواسی-اجباری همواره مورد توجه روان شناسان بالینی بوده است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های مقابله ای در افراد دارای اختلال شخصیت وسواسی-اجباری و عادی بود.روش و مواد: پژوهش حاضر از نوع پس رویدادی (علی مقایسه ای) بود. جامعه آماری این پژوهش را بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی اجباری مراجعه کننده به درمانگاه های روان شناسی و روان پزشکی تهران در سال 1396 تشکیل می دهند. از میان مراجعه کنندگان، 140 نفر (70 نفر مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی اجباری و 70 نفر دیگر گروه غیر بالینی) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها به کمک پرسشنامه چندمحوری بالینی، پرسشنامه راهبردهای مقابله ای اجتنابی و پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره و با کمک نرم افزار spss18 انجام شد.یافته ها: میانگین (انحراف معیار) سن گروه شخصیت وسواسی-اجباری (8.4) 37.6 و گروه عادی (7.8) 35.2 سال بود. میانگین (انحراف معیار) سبک مقابله ای تسلیم (107) 418.3، جبران افراطی (20.7) 152.4 و اجتناب (18.4) 133.8 در افراد دارای اختلال شخصیت وسواسی-اجباری به ترتیب بالاتر از سبک مقابله ای تسلیم (97.3) 382.5، جبران افراطی (16.2) 136.8 و اجتناب 109.6 (12.1) در گروه عادی است. در گروه شخصیت وسواسی-اجباری، نمرات مولفه های طرحواره های رهاشدگی/ بی ثباتی (6.8) 17.2، بی اعتمادی/ بدرفتاری (7.4) 19.3، محرومیت هیجانی (7.8) 20.9، نقص/ شرم (7.5) 18.7 و انزوای اجتماعی (8.9) 16.4 به ترتیب بالاتر از رهاشدگی/ بی ثباتی (5.1) 14.1، بی اعتمادی/ بدرفتاری (6.4) 12.5، محرومیت هیجانی (7.1) 13.7، نقص/ شرم (5.2) 11.3 و انزوای اجتماعی (7) 12.2 گروه عادی است (0.001>p). میزان تاثیر یا تفاوت برابر با 0.42 می باشد، یعنی 42 درصد تفاوت های فردی در نمرات خرده مقیاس های پژوهش مربوط به تاثیر عضویت گروهی می باشد.نتیجه گیری: طرحواره های ناسازگار اولیه رهاشدگی/ بی ثباتی، بی اعتمادی/ بدرفتاری، محرومیت هیجانی، نقص/ شرم، انزوای اجتماعی و سبک های مقابله ای اجتناب، جبران افراطی و تسلیم گروه دارای شخصیت وسواسی-اجباری از میانگین نمره های گروه غیر بالینی بالاتر بود.