مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان راه‌حل مدار به شیوه گروهی بر ادراک حمایت اجتماعی و روابط بین فردی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس

زمینه و هدف:بیماری مولتیپل اسکلروزیس نوعی بیماری پیشرونده و تحلیل برنده غلاف میلین سلول‌های عصبی در سیستم عصبی مرکزی است و به عنوان یک بیماری مزمن با بروز ناگهانی و غیر قابل پیش‌بینی شناخته می شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی mbct و اثربخشی درمان راه‌حل مدار به شیوه گروهی بر ادراک حمایت اجتماعی و روابط بین فردی در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس شهر تهران در سال 1396 انجام شد.روش و مواد: این مطالعه به صورت نیمه تجربی و با طرح پیش‌آزمونپس‌آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری بیماران عضو جامعه مولتیپل اسکلروزیس شهر تهران بودند که از بین آن‌ها، 45 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و یک گروه کنترل (15 نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی و گروه آزمایش درمان راه‌حل مدار به شیوه گروهی، هر کدام به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای تحت آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل در لیست انتظار ماندند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های ادراک حمایت اجتماعی zimet و روابط بین فردی griffin و bartholomew جمع اوری شدند و با استفاده از نرم افزار آماری spss19 و آزمون های تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند.یافته ها: از شرکت کنندگان در مطالعه 21 (46.7%) مرد و 24 (53.3%) زن بودند. میانگین (انحراف معیار) سن مردان (11.6) 57.3 و زنان (9.3) 53.8 سال بود. میانگین (انحراف معیار) حمایت خانواده در درمان ذهن آگاهی به ترتیب از (3.1) 12.8 به (4.5) 19.1، حمایت دوستان از (2.8) 13.7 به (2.8) 18.6 و دیگران از (2.4) 14.7 به (3.1) 16.9 بعد از مداخله افزایش یافت (0.001=p). همچنین در گروه درمان راه حل مدار حمایت خانواده در درمان ذهن آگاهی به ترتیب از (3.6) 12.5 به (3.2) 16، حمایت دوستان از (2.8) 11.9 به (2.4) 14.8 و دیگران از (2.5) 15.1 به (3.1) 15.7 بعد از مداخله افزایش یافت (0.001=p). این افزایش در درمان ذهن آگاهی بیشتر بود. مولفه های روابط بین فردی در هر دو روش درمانی پس از مداخله کاهش یافت (p<0/05). هرچند این کاهش در درمان راه‌حل مدار بیشتر بود.نتیجه گیری: مطالعه نشان داد که هر دو مداخله به‌کاررفته در این مطالعه ادراک حمایت اجتماعی و روابط بین فردی را در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروز بهبود بخشیدند، با این تفاوت که مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی دارای تاثیر بیشتری بر ادراک حمایت اجتماعی بود و درمان راه‌حل مدار به شیوه گروهی نیز دارای تاثیر بیشتری بر بهبود روابط بین فردی بیماران مبتلا به مولتپیل اسکلروزیس بود.