بررسی نیازهای آموزشی قطب‌های آموزشی و تحقیقاتی علوم پزشکی: نقشه راه قطب‌های علمی آموزشی و تحقیقاتی علوم پزشکی

زمینه و هدف: با توجه به تدوین و تصویب نقشه‌ راهبردی قطب‌های علمی در سال 1389، دستیابی به دورنمای این برنامه، نیازمند توانمندسازی مدیران ارشد قطب‌ها است. این مطالعه با هدف تدوین بسته آموزشی توانمندسازی قطب‌های علمی علوم پزشکی جهت کمک به استقرار نقشه جامع علمی کشور و برنامه پنجم توسعه انجام شد.روش و مواد: مطالعه حاضر به صورت کیفی و در چهار مرحله انجام شد. در مرحله اول 30 نفر از مدیران قطب های علوم پزشکی کشور به صورت هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه ساختارنیافته به منظور تعیین توانمندی‌های لازم برای مدیریت بهتر قطب های علمی در جهت دستیابی به اهداف نقشه راه قطب های علمی به عمل آمد و به صورت تحلیل محتوا آنالیز شد. در مرحله بعد کمیته فنی متشکل از ذینفعان و خبرگان مرتبط تشکیل و بر اساس نتایج حاصل از مرحله قبل بسته آموزشی تدوین شد و با توجه به سرفصل های بسته آموزشی کارگاه دو روزه آموزشی و ارزشیابی قبل و بعد دوره به عمل آمد.یافته‌ها: فهرست توانمندی‌های لازم برای مدیریت قطب‌های علمی در چهار طبقه فرعی تولیت، منابع انسانی، منابع مالی و ارائه خدمت تقسیم‌بندی شدند. اولویت‌های آموزشی استخراج شده از این فهرست عبارتند از شیوه مدیریت در مراکز، مدیریت تغییر، برنامه‌ریزی راهبردی و عملیاتی قطب، شیوه استقرار برنامه‌ها، ترجمان دانش، پاسخگویی اجتماعی، شیوه تامین منابع مالی، فرایند پژوهش، مدیریت ایده‌های تولید ثروت و فرایند نوآوری. در ارزشیابی انجام شده به طور میانگین بیش از 50% به اطلاعات شرکت‌کنندگان اضافه شده بود.نتیجه‌گیری: دوره برگزار شده از حیث ایجاد فرصت برای مرور نیازهای آموزشی و ایجاد حساسیت در قطب‌های علمی نسبت به توانمندسازی درونی در گام اول موفق بوده است. برای نهادینه‌سازی آموزش‌های ارائه شده، افزایش حساسیت نسبت به حضور فعال‌تر قطب‌ها در جامعه و سیاست‌گذاری، حمایت قویتر شورای عالی قطب‌ها و روسای دانشگاه‌ها، برگزاری تورهای دوره‌ای برای ارایه تجربیات موفق قطب‌ها، انتخاب مشاور برای هر قطب و ارایه آموزش‌ها و مشاوره‌ها در طول زمان، داشتن برنامه توانمندسازی و روزآمدسازی قطب‌ها از مهمترین گام‌ها می‌باشد.