توسعه مدل بومی ارزیابی کاربردپذیری سیستمهای اطلاعات سلامت منطبق با تکنیک ارزیابی اکتشافی

مقدمه: کاربردپذیری، معیاری کیفی برای ارزیابی سیستم‌های اطلاعاتی می‌باشد که از طریق ارزیابی رابط-کاربری قابل سنجش می‌باشد. مشکلات رابط-کاربری می‌تواند باعث افزایش خطای کاربران، کاهش رضایت آنان، کاهش کارایی و عدم پذیرش سیستم های اطلاعاتی شود. از این‌رو سازمان بین‌المللی استاندارد، ارزیابی کاربردپذیری را برای پذیرش و پیاده‌سازی سیستم های اطلاعاتی توصیه می‌کند؛ لذا این مطالعه با هدف طراحی مدل بومی ارزیابی کاربردپذیری سیستم های اطلاعات سلامت منطبق با ارزیابی اکتشافی انجام گرفته است. روش: این مطالعه کیفی چند مرحله‌ای در سال 1399 انجام شد. جستجو در پایگاه‌های sciencedirect، pubmed، web of science، scopus، civilica و magiran انجام گردید. پس از احراز معیارهای ورود، مقالات نمره‌دهی شدند. سپس، مدل اولیه با استخراج داده‌ها از منابع کتابخانه‌ای ایجاد و با استفاده از تکنیک دلفی اعتبار‌سنجی شد و سرانجام مدل نهایی ارائه گردید. نتایج: مدل بومی با استفاده از سیزده اصل توسعه داده شد: 1) شفافیت سیستم، 2) تطابق بین سیستم و دنیای واقعی، 3) کنترل و آزادی کاربر، 4) همسانی و استانداردها، 5) کمک به کاربران در شناسایی، تشخیص و اصلاح خطا، 6) پیشگیری از خطا، 7) شناخت به‌جای یادآوری، 8) طراحی انعطاف‌پذیر، 9) طراحی زیبا، 10) راهنمایی و مستند‌سازی، 11) مهارت، 12) تعامل قابل احترام و محترمانه با کاربر، و 13) حفظ حریم خصوصی. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که بومی‌سازی ارزیابی کاربردپذیری سیستم های اطلاعات سلامت منطبق با ارزیابی اکتشافی و بر اساس منابع اطلاعاتی معتبر، رویکردی هوشمندانه است چراکه نه تنها موجب جلوگیری از فرآیندهای تکراری  می‌گردد بلکه با بهره‌گیری از بهترین و به روزترین منابع، ارائه با کیفیت‌ترین ارزیابی را ممکن می‌سازد.

developing a native model for evaluating the usability of health information systems through heuristic evaluation technique

introduction: a quality criterion for evaluating information systems (iss) is their usability, which can be determined by examining the user interface. user interface issues may generate user errors, dissatisfaction, and inefficiency, making is adoption difficult. therefore, the international standard organization recommends usability testing to evaluate is acceptability and deployment. so, this study aimed to develop a native model for the usability testing of hospital information systems (hiss) via heuristic evaluation (he). method: this multi-staged qualitative study was conducted in 2020; sciencedirect, pubmed, web of science, scopus, civilica, and magiran databases were searched. after meeting the inclusion criteria, the articles were scored. then, the initial model was created in the following stage by extracting data from library sources and validated using the delphi technique, and consequently, the final model was presented. results: : the native model was developed using thirteen principles: 1) visibility of system status, 2) the match between the system and the real world, 3) users’ control and freedom, 4) consistency and standards, 5) error prevention, 6) recognition rather than recall, 7) flexibility and efficiency of use, 8) aesthetic and minimalist design, 9) helping users recognize, diagnose, and recover errors, 10) documentation and help, 11) skill , 12) pleasurable, respectful interaction with users, and 13) privacy protection. conclusion: this study demonstrated that localizing the usability evaluation of hiss based on trustworthy sources and he is a wise strategy, because not only it avoids repetitive processes, but also it uses the best up-to-date resources to enable the presentation of the highest evaluation quality.