شناسایی برنامه‌های کامپیوتری بازتوانی شناختی موثر در ارتقاء توجه در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال بیش فعالی- نقص توجه

مقدمه: برنامه‌های کامپیوتری توانمندسازی مغزی با اجرای منظم، فشرده و مستمر تمرینات شناختی، سبب بهبود کارکردهای شناختی همچون توجه در اختلال بیش فعالی-نقص توجه می‌گردد. هدف این پژوهش شناسایی برنامه‌های کامپیوتری موثر در بهبود توجه در کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه می‌باشد. روش: این مطالعه به صورت مروری- توصیفی در سال 2018 و از طریق مرور کتابخانه‌ای و جستجوی کلیدواژه‌های «اختلال بیش فعالی و نقص  توجه»،  «برنامه‌های  بازتوانی شناختی کامیپوتری»، «بازی درمانی»، در بانک‌های  اطلاعاتی pubmed،, scopus google scholar انجام گرفته است. نتایج حاصل از بررسی متون از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند بررسی و براساس حیطه‌های توجه در کودکان و نوجوانان مبتلا به بیش فعالی و نقص توجه، طبقه‌بندی شدند. نتایج: براساس مطالعات، برنامه‌های شناختی کامپیوتری همچون caption log، pay attention، cogmed working memory، memory gym، attention gym، brainware safari،8  sciences ’activatet، lumosity، my happy neuron، smart driver، و بسته‌ای توانبخشی همچون مغزینه توجه و تمرکز در ارتقاء انواع توجه (متمرکز، تقسیم شده، متناوب، مستمر و انتخابی) کودکان بیش فعال چهار سال به بالا، موثر بودند. نتیجه‌گیری: باتوجه به تاثیر قابل ملاحظه برنامه‌های بازتوانی شناختی کامپیوتری در توانمندسازی مهارت‌های شناختی همچون توجه، استفاده از آن‌ها به‌عنوان درمان مکمل در ارتقاء کیفیت زندگی کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال بیش فعالی- نقص توجه، امیدوارکننده است. اما، ارزیابی این‌گونه برنامه‌ها با نمونه‌های بزرگ‌تر، انتقال ارزیابی از اثرات آموزشی به زندگی روزانه و بهبود کیفیت آن‌ها از طریق ارائه مولفه‌های بیشتری از این گونه برنامه‌ها پیشنهاد می‌شود.

identification of effective computerized cognitive rehabilitation programs in improving attention in the children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder

introduction: computerized programs for brain empowerment with regular, intensive, and continuous cognitive exercises improve cognitive functions such as attention in attention deficit hyperactivity disorder. this review study aimed to identify effective computerized programs for improving attention in children and adolescents with attention deficit hyperactivity disorder (adhd). method: this descriptive narrative review was done in 2018 through library review and searching keywords including attention deficit hyperactivity disorder, computerized cognitive rehabilitation programs, and play therapy in databases such as pubmed, scopus, and google scholar. the results of this review were investigated through the semi-structured interview and classified based on the attention areas of children and adolescents with adhd. results: based on the review, caption log, pay attention, cogmed working memory, memory gym, attention gym, brainware safari, 8 sciences’ activatet, lumosity, my happy neuron, smart driver, and educational packages such as maghzine were effective programs to improve different types of attention (focused, divided, intermittent, continuous, and selective) in the adhd children aged four years old and older. conclusion: considering the significant effects of computerized cognitive rehabilitation programs in empowering cognitive skills such as attention, their use as a complementary treatment in improving the quality of life of children and adolescents with adhd is promising. however, it is suggested to evaluate such programs with larger samples, transfer their educational effects to daily life, and improve their quality by providing more components of such programs.