بررسی برخی از وظایف عبادی فردی و اجتماعی کم‌توانان جسمی از منظر آیات و روایات

کم‌توانان جسمی به دلیل معلولیتی که دارند، به‌طور طبیعی نمی‌توانند برخی تکالیف عبادی خود را به جای آورند. در آموزه‌های دینی بر اساس قاعده نفی عسر و حرج و قاعده عدم تکلیف ما لایطاق، متناسب با توانایی جسمانی کم‌توانان، تکالیف عبادی آنان تشریع شده است. آگاهی کم‌توانان از این مهم زمینه علاقه‌مندی و پایبندی آن‌ها را به انجام فرایض فراهم می‌کند. ازاین‌رو پژوهش حاضر با هدف تبیین برخی از وظایف عبادی فردی و اجتماعی کم‌توانان جسمی در آموزهای دینی با روش توصیفی تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که »از منظر آیات و روایات، کم‌توانان چگونه باید برخی از وظایف عبادی فردی و اجتماعی را به جای آورند «. طبق یافته‌های پژوهش در آیات و روایات، دست‌ کم از کیفیت انجام چهار وظیفه عبادی فردی کم‌توانان یعنی نماز، حج، دعا و فراگیری مسائل دینی و همچنین از کیفیت انجام چهار وظیفه عبادی اجتماعی آنان یعنی اذان‌گویی، نماز جماعت و امامت جماعت، جهاد و شهادت دادن سخن رفته است. ادای این وظایف موجب آرامش روح و روان کم‌توانان می‌شود و آنان در پرتو ارتباط مستمر با خداوند متعال در قالب عبادات معین قادر خواهند بود در برابر هجمه ناامیدی و افسردگی احتمالی مقاوم شوند و بر مشکلات ناشی از کم‌توانی فائق آیند.

Examination of some individual and social religious duties of the physically disabled from the perspective of verses and hadiths: A content analysis research

Physically handicapped people, due to their disability, are naturally unable to perform some of their devotional duties. In religious teachings, based on the rule of negation of hardship and the rule of burdensome duty, the religious duties of physicallydisabled individuals are legislated in proportion to the physical ability. Awareness of the disabled about this matter provides the ground for their interest and commitment to do their religious duties. Therefore, the present study, with the aim of explaining some individual and social devotional duties of the physically disabled in religious teachings, sought to answer this question with a descriptiveanalytical method: From the point of view of verses and hadiths, how should the disabled perform some individual and social worship duties? . According to the findings of research in verses and hadiths, at least the quality of performing four individual worship duties of the disabled, including Prayer, Hajj, duʿāʾ, and learning religious issues, and the quality of performing their four social worship duties, including Adhan, congregational prayer and congregation imamate, jihād, and martyrdom, has been spoken. The performance of these duties will bring peace of mind to the disabled, and they will be able to resist the onslaught of despair and possible depression in the light of continuous communication with God Almighty in the form of certain acts of worship and will overcome the problems caused by the disabled..