آسیب‌شناسی معاهدات بین‌المللی در ایجاد بازدارندگی سایبری

با توجه به اهمیت فضای سایبری و حملات انجام‌گرفته در بستر آن، پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به این پرسش پرداخته است که چه معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی برای ایجاد بازدارندگی علیه حملات تروریستی وجود دارد و آسیب‌شناسی آن‌ها کدام است؟ یافته‌های پژوهش، نشان‌داد که از بازدارندگی حملات سایبری در این کنوانسیون‌ها تحت عناوینی چون تروریسم سایبری، خرابکاری سایبری، حمله یا یورش سایبری، سوءاستفاده از حوزه فنّاوری اطلاعات و ارتباطات و نیز اقدامات مخرب در بستر اینترنت، یاد شده است. از میان کنوانسیون‌های موردبررسی، صرفاً پنج کنوانسیون به‌صورت مستقیم و تخصصی به مقوله اقدامات خرابکارانه سایبری پرداخته‌اند که عبارتند از: قطعنامهٔ ایجاد فرهنگ جهانی امنیت سایبر و حمایت از زیرساخت‌های اطلاعاتی حساس (2004)، قطعنامهٔ مبارزه با سوءاستفادهٔ جنایت‌کارانه از فنّاوری اطلاعات، قطعنامه ایجاد فرهنگ جهانی امنیت سایبری و تلاش‌های ملّی برای حفاظت از زیرساخت‌های اطلاعاتی حساس (2010 و 2020)، کنوانسیون اروپایی مقابله با حملات سایبری و کنوانسیون جرائم سایبری شورای اروپا. سایر کنوانسیون‌ها یا به‌صورت موردی در یکی از مفاد خود از حملات سایبری نام‌برده‌اند یا مجموعه گزاره‌های حقوقی آن‌ها به شکلی است که می‌توان از آن، استنباط بازدارندگی علیه حملات و جرائم سایبری در سطح دولت‌ها داشت؛ بااین‌حال، دشواری در شناسایی عوامل اصلی تهدیدات سایبری و نیز فقدان همه‌شمول بودن یک نظام سیاسی و حقوقی برای شناسایی و مجازات تهدیدکنندگان، سبب شده است تا چالش‌های زیادی در معاهدات و کنوانسیون‌های بین‌المللی در ارتباط با بازدارندگی حملات سایبری باقی بماند.

pathology of international treaties in creating cyber deterrence

in light of the significance of cyberspace and the assaults occurring therein, this study explores the international treaties and conventions that establish deterrence against terrorist attacks, as well as their inherent pathologies, employing a descriptive-analytical methodology. the results suggest that the prevention of cyberattacks within these conventions is articulated through concepts such as cyber terrorism, cyber sabotage, cyber-attack, the misuse of information and communication technology, and other harmful activities conducted online. in the analysis of the conventions examined, a mere five explicitly confront the matter of cyber sabotage acts. these include the resolution on creating a global culture of cybersecurity and protecting critical information infrastructures (2004), the resolution to counter the criminal misuse of information technology, the resolution on creating a global culture of cybersecurity and national efforts to protect critical information infrastructures (2010 and 2020), the european convention on cybercrime, and the council of europe convention on cybercrime. various conventions either explicitly address cyberattacks within specific provisions or their established legal frameworks can be construed to suggest a deterrent effect against cyberattacks and cybercrimes at the state level. nonetheless, the challenges associated with pinpointing the primary agents responsible for cyber threats, coupled with the absence of a robust political and legal framework for the identification and prosecution of offenders, have resulted in substantial obstacles persisting within international treaties and conventions aimed at deterring cyberattacks.