استفاده از الگوی تحلیل شبکه (anp) برای اولویت‌سنجی موانع جابه‌جایی پایتخت در ایران

ایران کشوری است که بنا به دلایل مانند ترافیک آلودگی هوا، زلزله‌خیز بودن و تمرکز جمعیت در شهر تهران، می‌کوشد تا پایتخت خود را انتقال دهد. جابه‌جایی پایتخت در ایران از دو منظر اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند؛ اول ساماندهی شهر تهران و تعادل بخشی به‌نظام شهری و منطقه‌ای کشور و دوم حفظ امنیت سیاسی کشور؛ ازاین‌رو هدف از نگارش این مقاله که با روش توصیفی – تحلیلی و پیمایشی نگاشته شده، شناسایی اصلی‌ترین موانع و چالش‌های فراروی جابه‌جایی پایتخت و ارائه راهکارهای بهینه در جهت رفع این موانع مهم‌ترین هدف آن است. به همین منظور روش مقاله، با توجه به ماهیت نظری آن توصیفی_تحلیلی است و گردآوری داده‌ها به روش کتابخانه‌ای و اسنادی انجام گرفته است. نتایج تحقیق برگرفته از جامعه آماری تحقیق که متخصصان علوم انسانی در حوزه‌های مرتبط با موضوع است و حجم نمونه 100 نفر کارشناس است که از روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شده‌اند، حاکی از آن است که عواملی مختلف امنیتی مانند: «به وقوع پیوستن نزاع‌های سیاسی بر سر تفویض قدرت و اختیارات و توزیع وزارتخانه‌ها در شهرهای مختلف»؛ «موفق نبودن انتقال پایتخت‌های دیگر در سایر نواحی جهان» و... به ترتیب بیشترین اثر را در این مولفه داشته‌اند؛ بنابراین مهم‌ترین پیشنهاد و راهکار نویسندگان ساماندهی سیاسی فضا برای تمرکززدایی از تهران. پراکنده ساختن وزارتخانه‌ها، ادارات و مراکز غیرضروری در سطح کشور برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در تهران است.