واکاوی سیاست دفاعی آیه اِعداد (60 سوره انفال) با تاکید بر ضرورت پدافند غیرعامل

مهم‌ترین وظیفه هر نظام، حفظ امنیت و موجودیت جامعه و دفاع از آن در برابر تهدیدات پیش روست. این موضوع برای جامعه اسلامی، علاوه بر تکلیف ملی، یک حکم شرعی محسوب می‌شود؛ به‌ویژه اینکه جامعه اسلامی به دلیل اتکا بر مبانی چون نفی سلطه و حفظ عزت اسلامی، از ابتدای پیدایش تا زمان حاضر با هجوم کفر و استکبار روبه‌رو بوده است‌. این امر نیازمند تدوین سیاست دفاعی همه‌جانبه است که از آزمون‌وخطاهای بشری به دور باشد. از منابع مهم در این زمینه، رجوع به قرآن کریم است که اصلی‌ترین منبع استنباط احکام محسوب می‌شود. در این پژوهش با نگاه توصیفی تحلیلی، به بررسی آیه شصت سوره انفال می‌پردازیم و در پی اثبات این فرضیه هستیم که این آیه علاوه بر یک دستورالعمل کلی، در مقام بیان یک سیاست دفاعی است. در این آیه، بازدارندگی به‌عنوان هدف مطرح می‌شود؛ اما نوع این بازدارندگی با آنچه در عرصه بین‌الملل تحت این عنوان مطرح می‌شود، متفاوت است. این بازدارندگی از آمادگی و اسباب آن ناشی می‌شود که در بسیاری موارد بین امکانات جامعه اسلامی و دشمن تفاوت وجود دارد؛ جبران این شکاف از طریق پدافند غیرعامل است که یکی از مصادیق «قوه» محسوب می‌گردد و مولفه‌های آن مانند پدافند اقتصادی و فرهنگی از لوازم تحقق بازدارندگی همه‌جانبه مدنظر آیه یادشده محسوب می‌شود.