منافع ژئوپلیتیکی ایران در تلاش برای تامین امنیت منطقه ای در غرب آسیا

اصولا امنیت یک منطقه نقش موثری در امنیت ملی و داخلی کشورهای آن منطقه دارد و همچنین در گسترش امنیت بین‌المللی نقش موثری ایفا می‌کند. با ورود به قرن بیست‌ویکم و گسترش حوزه‌های امنیت و پیوند بیشتر آن با سایر ابعاد و زوایای زندگی بشر، امنیت منطقه‌ای، بیشتر از گذشته توجه قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای را به خود جلب کرده است و موجب رقابت روزافزون در عرصه تحولات امنیتی شده و ترتیبات نظم و امنیت منطقه‌ای را دگرگون کرده است. یکی از مهمترین مناطق جهان که همواره در حوزه‌های امنیتی مورد توجه واقع شده، منطقه غرب آسیاست. گستردگی این منطقه و حضور بازیگران متعدد منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و تلاش آنها برای حداکثرسازی سهم خود از تحولات امنیتی منطقه، هزینه تامین امنیت در این منطقه را افزایش داده و غرب آسیا به عرصه‌ای برای رقابت قدرت‌ها در حوزه مسائل امنیتی بدل شده است. ایران به عنوان یکی از مهمترین کشورهای منطقه، در سال‌های اخیر نقش موثری را در تحولات امنیتی منطقه خاورمیانه ایفا می‌کند و در این میدان در تلاش برای تثبیت امنیت و از بین بردن عوامل امنیت‌زدا از منطقه است. از همین رو در پژوهش حاضر درصدد پاسخ‌گویی به این پرسش خواهیم بود که چه منافع ژئوپلیتیکی برای ایران در خاورمیانه وجود دارد که مشوق ایران در تامین امنیت منطقه و صرف هزینه امنیتی برای آن شده است؟ به بیانی دیگر ژئوپلیتیک خاورمیانه چه ارتباطی با مسائل امنیتی و توجه بیشتر ایران به امنیت منطقه‌ای دارد؟ لذا تلاش می‌شود با رویکردی تبیینی-تحلیلی و بهره‌گیری از نظریات ژئوپلیتیکی و نظریات امنیتی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی به پرسش پژوهش پاسخ داده شود