نقش اعتمادسازی در امنیت اجتماعی شهر تهران

امنیت اجتماعی به‌عنوان یکی از ابعاد امنیت ملی دلالت بر همبستگی اجتماعی دارد. به‌بیان‌دیگر امنیت اجتماعی زمانی تحقق می‌یابد که افراد خود را عضو یک گروه (جامعه) بدانند و به آن پایبند باشند. از سوی دیگر سرمایه اجتماعی به‌عنوان یکی از اقسام سرمایه‌های یک جامعه (در کنار سرمایه اقتصادی و سرمایه انسانی)، تسهیل‌کننده مدیریت بحران در هنگام حمله دشمن محسوب می‌گردد که تامین‌کننده یکی از اهداف پدافند غیرعامل است. این تحقیق در پی بررسی چگونگی تاثیرگذاری اعتمادسازی (به‌عنوان مهم‌ترین مولفه سرمایه اجتماعی) در امنیت اجتماعی است. در این تحقیق مبانی نظری امنیت اجتماعی (آموزه‌های دینی، الگوهای مشترک زبانی، آداب‌ورسوم اجتماعی، ارزش‌های مشترک اجتماعی و هنجارهای مشترک اجتماعی) از قرآن مجید، نظریات حضرت امام خامنه‌ای و نظرات صاحب‌نظران این حوزه استخراج‌شده است. هم‌چنین مبانی نظری اعتمادسازی (بنیادی، بین شخصی، تعمیم‌یافته و نهادی) بر اساس نظریات گیدنز، زتومکا و اریکسون استخراج گردیده است. در این تحقیق از میان کارشناسان حوزه‌های منتخب اجتماعی یعنی رسانه ملی، معاونت اجتماعی ناجا، اداره کل امور اجتماعی استانداری تهران و صاحب‌نظران دانشگاهی تعداد 79 نفر با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه‌گیری هدفمند غیر نسبتی انتخاب و پرسش‌نامه محقق ساخته (75 نفر) و نیز مصاحبه (4 نفر) بر روی آنان اجرا گردید. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد انجام اقدامات اعتمادساز در حوزة اجتماعی به تغییر در هویت گروهی (نحوه نگرش به ارزش‌های مشترک اجتماعی و هنجارهای مشترک اجتماعی) و هویت فردی (آداب‌ورسوم یا سبک زندگی و آموزه‌های دینی) می‌انجامد. هم‌چنین هر دو بعد هویت (هویت فردی و هویت اجتماعی) بیشتر از همه انواع اعتماد، تحت تاثیر اعتمادسازی تعمیم‌یافته قرار دارند. هویت فردی پس از اعتماد تعمیم‌یافته، تحت تاثیر اعتمادسازی بین شخصی قرار دارد. لیکن درمجموع اعتمادسازی تاثیر چندانی بر الگوهای مشترک زبانی ندارد.