شناسایی آسیب‌ها و تهدیدهای پالایشگاه تهران و تاثیر آن بر امنیت زیست‌محیطی

پالایشگاه‌های نفت و گاز و صنایع پتروشیمی ازجمله منابعی هستند که در کشورهای پیشرفته جهان حساسیت زیاد و قابل‌توجهی ازنظر ایمنی و حفظ محیط‌زیست بر روی آن‌ها اعمال می‌شود و برابر استانداردهای زیست‌محیطی، اجازه تاسیسات و احداث پالایشگاه‌ها در محدوده مناطق مسکونی شهر و بدون انجام مطالعات و ارزیابی زیست‌محیطی و تایید آن توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست مجاز نیست. این در حالی ‌است ‌که توسعه شهرها و تراکم جمعیت موجب شده است که فاصله پالایشگاه‌های موجود (ازجمله پالایشگاه نفت تهران) تا مناطق مسکونی بسیار کم شود. ازاین‌رو هدف اصلی، شناسایی آسیب‌ها و تهدیدات پالایشگاه نفت تهران و تاثیر آن بر امنیت زیست‌محیطی شهر تهران است. سوال اصلی این است که آسیب‌ها و تهدیدات پالایشگاه نفت تهران چه تاثیری بر امنیت زیست‌محیطی شهر تهران دارد؟ و فرضیه اصلی این‌که، بلایای انسان‌ساخت درونی و خطرات بیرونی در قالب آسیب‌ها و تهدیدات پالایشگاه نفت تهران بر امنیت زیست‌محیطی شهر تهران اثرگذار است؟ این پژوهش ازنظر نوع، کاربردی و به روش توصیفی انجام ‌شده است. روش‌های گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. ابزار اندازه‌گیری پرسش‌نامه بوده که روایی آن با تایید استادان و اعتبار آن از روش موسوم به آلفای کرونباخ به‌دست‌آمده است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنانی که دارای سابقه خدمت حداقل ده‌ساله در وزارت نفت و در اولویت، پالایشگاه در مشاغل مدیریتی و یا نخبگان و صاحب‌نظران وزارت نفت، به‌خصوص در حوزه اچ‌اس‌ای باشند که تعداد آنان 110 نفر برآورد شده است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 86 نفر تعیین‌ شده و نمونه‌گیری به شیوه تصادفی انجام ‌شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که مهم‌ترین آسیب‌های پالایشگاه نفت تهران که می‌تواند امنیت زیست‌محیطی شهر تهران را تحت تاثیر قرار دهد؛ به ترتیب شامل «انتشار گازها و مواد سمی»، «فقدان آموزش لازم در بین کارکنان و بروز خطاهای انسانی» و مهم‌ترین تهدیدات پالایشگاه نفت تهران به ترتیب شامل موارد «تهاجم زمینی»، «تهدیدات اقتصادی»، «تهاجم هوایی» هستند.