پول و حاکمیت قانون در ایران

این مطالعه به بررسی رابطه بین خلق پول و حاکمیت قانون به‌عنوان دو نهاد اجتماعی موثر در رشد و توسعه اقتصادی پرداخته است. پول در بستری از قوانین خلق شده، از این‌رو ادعا می‌شود که اگر حاکمیت قانون وجود داشته باشد امکان گسترش حجم پول وجود نخواهد داشت؛ از طرف دیگر خلق پول توزیع درآمد و قیمت‌های نسبی را از روند معمول بازار خارج کرده، بر مالکیت خصوصی اثر می‌گذارد، انگیزه‌ی حضور در فعالیت‌های غیربازاری و دخالت دولت در اقتصاد را افزایش داده و بر حاکمیت قانون اثر می‌گذارد. به‌دنبال بررسی رابطه بین این دو متغیر و کشف رابطه علیت، از داده‌های حاکمیت قانون بانک جهانی و حجم نقدینگی در دوره 1996 تا 2020 برای ایران، با استفاده روش انگل گرنجر و مدل تصحیح خطای برداری (ecm) مشخص شد که در کوتاه‌مدت رابطه‌ی علیت منفی و دوطرفه بین حاکمیت قانون و حجم نقدینگی وجود دارد. لیکن در بلندمدت بین حجم نقدینگی و حاکمیت قانون یک رابطه‌ی منفی وجود دارد و علیت از سمت حجم نقدینگی به سمت حاکمیت قانون برقرار است. به‌عبارت دیگر افزایش حجم نقدینگی باعث کاهش حاکمیت قانون در ایران شده است.