تحلیل روند تغییرات مورفولوژیکی الگوی آبراهه بابل رود از طریق نیمرخ‌های متساوی‌البعد (ترانسکت)

رودخانه ها سیستم هایی پویا بوده و مشخصه‌های فضایی زمانی آنها پیوسته در حال تغییر هستند. این تغییرات و جابه جایی مشکلاتی را برای کاربری های انسانی و اکولوژیکی در برداشته و بررسی این تغییرات از مباحث مهم ژئومورفولوژی رودخانه ای محسوب میگردد. در این پژوهش، به بررسی تغییرات مورفولوژیک قسمتی از آبراهه بابل رود در طی بازه زمانی (1334-1393) و مکانی (از شهر بابل تا روستای کاردگرکلا به طول 18/45 کیلومتر) پرداخته‌شده است. با استفاده از عکسهای هوایی سال 1334 و 1383 و تصاویر ماهواره land sat 8 سال 1393 مسیر رودخانه در سه دوره زمانی در محیط نرم‌افزار arc gis رقومی شده است. برای تجزیه‌وتحلیل دقیق تغییرات آبراهه در دوره موردمطالعه؛ بعد از تعیین خط القعر، خط ثابت و ترانسکت‌هایی بافاصله 1000 در 1000 متر در نظر گرفته‌شده است. سپس در محیط arc gis بعد از تعیین ترانسکت ها و خطالقعر، پلی گون‌هایی ایجاد شد و مساحت هر پلی گون نسبت به دوره قبل باهم مقایسه شده است. در نهایت از طریق تطبیق اختلافات موجود بین ترانسکت های متوالی زمانی، تغییرات خط القعر در بستر رودخانه تعیین شد. نتایج مقایسه بازه‌ها نشان می‌دهد که الگوی رودخانه در سه دوره زمانی در محدوده موردمطالعه نسبتاً ناپایدار بوده و روند پسروی داشته است. بیشترین تغییرات در بازه دوم روی‌داده است. همچنین از طریق ترانسکت بندی، تغییرات خطالقعر طی دوره موردمطالعه بررسی‌شده و بیشترین تغییرات در ترانسکت 9 تا 22 رخ‌داده است. دلیل عمده تغییرات، جابه جایی خط القعر تحت تاثیر عوامل طبیعی است.

The Analysis of Morphological Changes in the Pattern of Babolroud by Transect Technique

Rivers are dynamic systems and their spacetime characteristics are constantly changing. This change and displacement creates problems in the human and ecological functions and the study of such changes are the main issues in the fluvial geomorphology. In this study, survey morphological changes in one section of the Babolroud (Bobol River) will be examined during the time period of 133493 from Babol city to Kardgarkola village within 18/45 km. Using aerial photo from 1334 and 1383 and satellite images Landsat 8, 1393 the path of the river was digitalized in three time periods with Arc GIS software. To determine the type of changes in each of the beaches spatial and temporal interval were studied and the position of the coastline was compared to the previous coastline. Then, for each beach in each period shifts named layer was prepared and its surface was measured. Then for each time interval (period) studied, the spatial interval was specified. The statistical tables were considered for each time interval to provide possible comparisons between the spatial intervals. Finally, changes in the left and right of each interval in each period was compared to the period before. For a detailed analysis, changes in the stream in each of the study periods were considered after determining the thalweg, the fixed line and the taken transects within the interval of 1000 to 1000 meters. Then, in the Arc GIS, after the determining the transects and thalwegs, and creating a polygon, the area of polygon was compared to the previous periods. Finally, through the implementation of existing disputes, thalweg changes in the riverbed, which determined the cause of the change, was found in each transect. The results show that the interval in the regression process has three periods. The second interval depicted the greatest change. The main reason for this fact in the period of change is excessive land use and human intervention.