شناسایی کانون‌های در معرض خطر فرسایش بادی در جنوب شرق دریاچه ارومیه مطالعه موردی :شهرستان‌های بناب و ملکان

امروزه در شمال غرب کشور، به دنبال خشک شدن دریاچه ارومیه، کانون‌های جدیدی در فرسایش بادی تشکیل گردیده و این کانون‌ها به سرمنشا تولیدگرد و غبارهای خطرناک تبدیل شده است. با ادامه روند خشکی و مدیریت غیر اصولی آب و خاک، تشکیل کانون‌های فرسایش بادی در قسمت جنوب شرق دریاچه ارومیه، پیامدهای منفی برای طبیعت و سلامت انسان در ابعاد بزرگتر خواهد داشت. در این مطالعه، به منظورشناسایی کانون‌های فرسایش بادی، تغییرات تراز آب دریاچه ارومیه بر اساس الگوی نوسانات پارامترهای اقلیمی و با استفاده از داده‌های دراز مدت ایستگاه‌های موجود در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه بررسی شد. برای شناسایی مناطق منشا تولید ریزگرد و ردیابی طوفان‌های گردو غباردر محدوده مورد مطالعه، از داده‌های هواشناسی دید افقی زیر1000 متر و مدل لاگرانژی hysplitحالت‌پسگرد و از reanalysisبرای ردیابی بیشترین میزان فراوانی گرد و غبار(با بازه 5 ساله)در 26 تزار فشاری ( 100-1000هکتوپاسکال)، مورد استفاده قرارگرفت. در محدوده مورد مطالعه (شهرستان بناب و ملکان)کانون فرسایش بادی با استفاده از داده‌های aodپایگاه maccبا دقت مکانی0.125 × 0.125درجه جغرافیای و مقیاس زمانی روزانه، بررسی شد. در این مطالعه از پایگاه ماهواره‌های ترا و آکوا modisبا طول موج550 نانومتر برای تولیدداده‌های aod بهره گرفته شد. بررسی تصاویر ماهواره مودیس و اجرای شاخص بارزسازی ریزگرد، وقوع توفان‌های مشخص گرد و غبار در فراز دریاچه ارومیه و همچنین جنوب شرق دریاچه در روزهای مختلف را اثبات کرد. بررسی‌ها نشان دادکه ریزگردهای نمکی گسترده‌ای در تمامی بخش‌های دریاچه ارومیه و از جمله جنوب شرق دریاچه در محدوده شهرستان بناب در حال گسترش هستند و ریزگردهای این بخش در بستر جریانات جوی به سمت شرق و جنوب شرق تا مسافتی بیش از 140 کیلومتر و در جهت شمال شرق در مسافتی بیش از150 کیلومتر در طی 12 ساعت منتشر می شوند .

identifying the centers at risk of wind erosion around lake urmia(case study: bonab and malekan cities)

today, following the drying up of lake urmia, new centers for wind erosion activity have been formed in the northwest of the country, and these centers have become the source of dangerous dust production. in the southeastern part of lake urmia, the formation of wind erosion centers can lead to irreparable damages from the point of view of nature and human health. in this study, in order to identify wind erosion centers, changes in the water level of lake urmia based on the fluctuation pattern of climatic parameters using data the long-term effects of the existing stations in the urmia lake watershed were investigated. in order to identify the origin areas of fine walnut production and track dust storms in the studied area, horizontal visibility data below 1000 meters of meteorological data and lagrangian hysplit model in retrograde mode were used at different stations and at different levels of the atmosphere. it was used regularly and also the highest amount of dust containing 26 pressure tsars (100-1000 hectopascals) and available with a time step of 12 hours. at the same time as the first dust entered the study area, the wind direction was investigated for 24 hours before that. in the studied area (banab and malekan cities), the focus of wind erosion was investigated using aod data from macc database with a spatial accuracy of 0.125 × 0.125 geographic degrees and a daily time scale. in this study, modis terra and aqua satellites with a wavelength of 550 nm were used to generate aod data. day-by-day review of modis satellite images and the implementation of the fine dust characterization index revealed the occurrence of specific dust storms over urmia lake and southeast of the lake on different days. investigations showed that extensive salt dust spreads in all parts of lake urmia, including the southeast of the lake in the limits of bonab city, and the dust in this part is spread in the bed of atmospheric currents to the east and southeast for a distance of more than 140 km. in the northeast direction, they spread over 150 km in 12 hours.