پیش‌نگری و ارزیابی روند دما، بارش و خشکسالی حوضه آبریز دریاچه ارومیه

تغییر اقلیم آینده و اثرات ناشی از آن یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بشر بخصوص در سال‌های اخیر می‌باشد. برای مقابله و سازگاری با تغییر اقلیم آگاهی از وضعیت اقلیم آینده ضروری می‌باشد. لذا در تحقیق حاضر برای بررسی اقلیم آینده حوضه آبریز دریاچه ارومیه دمای حداکثر، دمای حداقل، بارش و خشکسالی حوضه برای دوره 2099_2015 با استفاده از مدل اقلیمی noresm2_mm تحت سناریوهای انتشار ssp1_2.6 و ssp5_8.5 مورد پیش‌یابی قرار گرفتند. ریزمقیاس‌نمایی خروجی مدل با استفاده از روش نگاشت چندک انجام گرفت. پس از ارزیابی دقت مدل اقلیمی در شبیه‌سازی دوره پایه پارامترهای مورد مطالعه در سطح ایستگاهی برای دوره آینده تولید گردیدند. ارزیابی نتایج حاصل نشان دادند که: دمای متوسط حداقل و حداکثر حوضه تحت سناریوی بدبینانه (ssp5 8.5) تا پایان قرن روند صعودی و تحت سناریوی خوش‌بینانه (ssp1 2.6) تا سال 2075 روند صعودی و بعد از آن روند نزولی دارند. متوسط دمای حداکثر و حداقل حوضه در آینده نزدیک به ترتیب (1.0 تا 1.8) و (1.1 تا 1.8) درجه سلسیوس و در آینده دور (1.5 تا 4.8) و (1.3 تا 4.3) درجه سلسیوس افزایش خواهند یافت. بارش سالانه در دوره آینده روند معنی‌داری ندارد، اما متوسط بارش حوضه در سناریوی خوش بینانه در آینده نزدیک 16.5 درصد و در آینده دور 8.9 درصد افزایش و تحت سناریوی بدبینانه در آینده نزدیک 1.8 درصد و در آینده دور 7.2 درصد افزایش خواهد داشت. براساس شاخص spei در دوره آینده تحت سناریوی خوش‌بینانه خشکسالی متوسط روند صعودی و خشکسالی شدید روند نزولی و تحت سناریوی بدبینانه خشکسالی روند صعودی خواهد داشت.

projection and evaluation of the trend of temperature, precipitation and drought in urmia lake catchment

future climate change and its effects are one of the most imperative concerns of mankind, especially in recent years. in order to deal with and adapt to climate change, it is necessary to know the future climate situation. therefore, in the current research, to investigate the future climate of the urmia lake catchment, the maximum and minimum temperature, rainfall and drought in the basin were projected for the period of 2015 2099 using noresm2 mm climate model under the emission scenarios of ssp1 2.6 and ssp5 8.5. the downscaling output of the model was done using the quantile mapping method and their accuracy was evaluated in the simulation of the base period (1990 2014) using the monthly diagram and rmse and nrmse indicators. after evaluating the accuracy of the model, the studied parameters were produced at the station level for the future period. the evaluation of the results showed that: the minimum and maximum average temperature of the basin under the pessimistic scenario (ssp5 8.5) until the end of the century and under the optimistic scenario (ssp1 2.6) until 2075 have an ascending trend and then a descending trend. average maximum and minimum temperature of the basin in the near future (1.0 to 1.8) and (1.1 to 1.8) ℃ and in the far future (1.5 to 4.8) and (1.3 to 4.3) ℃ will increase. the annual rainfall in the future period does not have a significant trend, but the average rainfall of the basin in the optimistic scenario will increase by 16.5% in the near future and 8.9% in the far future and in the pessimistic scenario will increase by 1.8% in the near future and 7.2% in the far future. according to the spei index, in the future period, under the optimistic scenario, moderate drought will have an ascending trend, severe drought will have a descending trend, and under the pessimistic scenario, the drought will have a descending trend.