ارزیابی و پهنه بندی توسعه کارست در منطقه تمتمان نازلو چای ارومیه با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی

منطقه تمتمان ما بین طول جغرافیایی37◦ 00.38// 37◦00.44// شمالی و عرض جغرافیایی44◦ 30.40// 44◦ 59/ 30// شرقی در شمال غربی ایران، تقریباً در 15 کیلومتری شمال غربی ارومیه قرار داد. هدف از این مطالعه پهنه‌بندی پتانسیل توسعه کارست در محدوده غار تمتمان در استان آذربایجانغربی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) می‌باشد. در این مطالعه لایه‌های اطلاعاتی لیتولوژی، تکتونیک، توپوگرافی، شیب و جهت شیب، هیدرولوژی، کاربری اراضی و اقلیم به عنوان نقشه‌های عامل در نظر گرفته‌ شده‌اند. لایه‌های فوق به منظور استخراج مدل پتانسیل کارست در محیط gis فراخوانی شده‌اند. لایه‌های اطلاعاتی مختلف با اعمال قضاوت کارشناسی و اختصاص وزن هر لایه در نرم‌افزار expert choice و بازدیدهای صحرایی به صورت نقشه‌های معیار طبقه‌بندی شد. در نهایت با توجه به وزن بدست آمده نقشه پهنهبندی توسعه کارست در منطقه تمتمان بدست آمد. نتایج بدست آمده در این منطقه نشان داد که از کل مساحت منطقه، 6.68 درصد در طبقه خیلی کم توسعه یافته، 15.64 درصد در طبقه کمتر توسعه یافته، 42.50 درصد در طبقه توسعه یافته نرمال و 35.18 درصد در طبقه توسعه یافته قرار گرفته است. نتایج نشانگر آن است که در منطقه تمتمان، فاکتور سنگشناسی و تکتونیک منطقه بیشترین وزن و مهم‌ترین فاکتور کنترل کننده‌ی پتانسیل توسعه کارست و فاکتور کاربری اراضی کمترین تاثیر در کارست‌زایی را بر عهده دارد.

Evaluation and Zonation of Karst Development in Tamtaman Nazlo Chai Urmia Using the Analytic Hierarchy Process (AHP) Method

The Tamtaman area is located between 37◦38/00//37◦44/00//north and 44◦40/30//44◦59/30// east in northwestern Iran, approximately 15 km northwest of Urmia. This study aims to identify and zoning the potential development of karst in the area of Tamtaman cave in west Azerbaijan province using the AHP method. In this study, the information layers of lithology, tectonics, topography, slope, aspect, hydrology, land use, and climate have been considered as factor maps. The above layers have been called to extract the karst potential model in the GIS environment. Different information layers were classified as Criterion maps by applying expert judgment and assigning the weight of each layer in Expert Choice software and field visits. Finally, according to the obtained weight, the karst development zoning map in the Tamtaman area was obtained. The results obtained in this region exhibited a total area, of 6.68% within the very poorly developed class, 15.64% in the less developed class, 42.50% in the normal developed class, and 35.18% in the developed floor are located. The results show that in the Tamtaman region, the lithological and tectonic factors have the highest weight and are the most important factors controlling potential karst growth, while the landuse factor has the least impact on karst formation.