بررسی نقش لیتولوژی و تکتونیک در روند تحول توپوگرافی پادگانه های رودخانه ی قزل اوزن

بررسی پادگانه های رودخانه ای از عمده ترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانه ای می باشد؛ ازاین‌رو به ‌عنوان یکی از لندفرم‌های محیط‌های آبرفتی و میراثی از چینه‌شناسی، به‌منظور درک زمان تکتونیکی و آب و هوایی به ‌طور گسترده توسط ژئومورفولوژیست‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. رودخانه ی قزل اوزن به ‌عنوان یکی از طویل ترین سیستم های رودخانه ای، به عوامل لیتولوژیکی و تکتونیکی به‌خوبی پاسخ داده است. بر این اساس به کمک نقشه های توپوگرافی 1:50000 و زمین شناسی 1:100000 منطقه و استفاده از نرم افزارهای رایانه ای مانند arc gis global mapper و excel پادگانه های این رودخانه از نظر لیتولوژی به بازه های مارنی، متبلور و کنگلومرایی و از نظر لیتولوژی و تکتونیک، مسیر رودخانه به هشت بازه تقسیم شد و نیمرخ عرضی پادگانه های هر بازه، تفسیر گردید. نتایج نشان داد که از بین لیتولوژی پادگانه های قزل اوزن (مارن، متبلور و کنگلومرا) پادگانه های مارنی نامتقارن تر و پادگانه های متبلور، در مناطق فاقد حرکات زمین ساختی، متقارن تر هستند. در مناطق فاقد حرکات تکتونیکی، یا مناطقی با حرکات تکتونیکی یکسان در دو طرف بستر با لیتولوژی مقاوم، پادگانه های متقارن ایجاد شده و در مکان‏هایی که فعالیت‏های تکتونیکی دو طرف بستر یکسان نبوده، یا در بین لایه های زمین‌شناسی ﻣﺎرن وجود دارد پادگانه‌های نامتقارن شکل‌گرفته‌اند. لیتولوژی مارنی که بیشترین لیتولوژی حوضه را نیز تشکیل داده، بیشترین تاثیر را در نامتقارنی پادگانه های این رودخانه داشته است. تکتونیک در بازه‌های a, c, e, f & h فعال و در بازه‌های b, d & g غیرفعال بوده است.