تحلیل مخاطرات تحولات 2024 سوریه برای ایران

سوریه از مهم‌ترین کانون‌های تحولات منطقة خاورمیانه در سال‌های اخیر بوده است. تحولات این کشور در ابعاد داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی، تاثیری شگرف بر مجموعه رویدادهای سیاسی، امنیتی خاورمیانه نهاد؛ به‌نحوی که این کشور در اندک زمانی پس از بیداری اسلامی یا بهار عربی، جولانگاه ظهور و بسط فعالیت‌های تروریستی شد. از سوی دیگر، حمایت‌های لجستیکی جمهوری اسلامی ایران و رفتارهای حمایتی روسیه، به افول نسبی داعش و دیگر گروه‌های تروریستی در سوریه منتهی شد که به نظر می‌رسید این موضوع عامل بقای دولت اسد باشد؛ اما در دسامبر 2024 دولت اسد مجدداً با دامنۀ گسترده‌ای از اعتراضات درونی مواجه شد و تنها در یازده روز سقوط کرد. مسئلة مهم در این میان، بررسی دو موضوع بسیار مهم است. نخست، تحلیلی واقع‌بینانه از سرعت و شتاب سقوط دولت اسد و دوم، تعمیم این وضعیت به دولت‌های متحد سوریه همچون جمهوری اسلامی ایران (سوریه‌ای شدن ایران). بر این اساس، هدف نویسندگان در پژوهش حاضر آن است تا 1. به چرایی سقوط دولت سوریه در دامنۀ زمانی شگفت‌آور یازده‌روزه پاسخی متقن و مستدل ارائه کنند؛ 2. به مخاطرات محیطی و ارزشی و روان‌شناختی این موضوع بر جمهوری اسلامی ایران بپردازند. در هر دو بخش شواهد و مدارک عینی ارائه می‌شود. فهم مخاطرات احتمالی برای ایران منوط به فهم چیستی و چگونگی فرایند سقوط در سوریه است تا بتوان شباهت‌ها، تفاوت‌ها و تمایزات دو جامعه و دولت در سوریه و ایران را درک کرد. در سقوط دولت سوریه حرکت‌ها و ضدحرکت‌های بی‌شماری انباشته شده است که هر یک سهمی در پیامد نهایی آن یعنی فروپاشی داشته است. در بخش دوم نویسندگان ضمن آینده‌پژوهی تحولات سوریه، مخاطرات روان‌شناختی و محیطی آن را بر ایران بررسی کرده و سناریوی این مخاطرات را دارای احتمال کم ارزیابی کرده‌اند.

analysis of the risks of the developments in syria in 2024 on iran

syria has been one of the most important centers of developments in the middle east in recent years. the developments in this country in the domestic, regional and international dimensions have had a tremendous impact on the set of political and security events in the middle east, such that the country became a hotbed for the emergence and expansion of terrorist activities shortly after the islamic awakening or arab spring. on the one hand, the logistical support of the islamic republic of iran and russia’s supportive behavior led to the relative decline of isis and other terrorist groups in syria, which seemed to be a factor in the survival of the assad government, but in december 2024, the assad government again faced a wide range of internal protests and fell in just 11 days. an important issue in this regard is the examination of two very important issues. first; a realistic analysis of the speed and acceleration of the fall of the assad government and second; generalization of this situation to the allied governments of syria such as the islamic republic of iran (the serialization of iran). accordingly, the authors’ goal in this study is to first provide a solid and reasoned answer to the question of why the syrian government collapsed in an astonishing eleven-day period, and secondly to address the environmental, value, and psychological risks of this issue for the islamic republic of iran. in both sections, objective evidence and documents are presented. understanding its possible risks for iran depends on what and how the process of collapse in syria was, so that the similarities, differences, and distinctions between the two societies and governments in syria and iran can be understood. in the fall of the syrian government, countless movements and countermovement’s have accumulated, each of which has contributed to its final outcome, namely collapse. in the second section, the authors, while studying the future of the developments in syria, examine its psychological and environmental risks for iran, and the authors’ findings and assessment are that the scenario of these risks is assessed as having a low probability.