آبباوری مردم برای مدیریت و کاهش مخاطرات برمبنای میراث مکتوب (مطالعۀ موردی جامعۀ ایرانی از صفویه تا قاجار)

انسان همواره در محاصرۀ مخاطرات محیطی بوده و در هر دوره‌ای همان‌طور که شکل مخاطرات تغییر کرده، روش‌های مقابله با آنها هم دستخوش تغییر شده است. مرور آداب و معتقدات ایرانیان از عصر صفوی تا قاجار نشان می‌دهد که یکی از دغدغه‌های انسان در این دوره، باروری و داشتن فرزندان بسیار بوده است تا بدین‌ وسیله بتواند با گسترش قوم و قبیلۀ خود، با مخاطرات محیطی مقابله کند و راه حلی برای بقای خود بیابد. مرور آداب و معتقدات ایرانی این سوال را در ذهن ایجاد می‌کند که چرا زنان از انواع آب استفاده می‌کنند تا بارور شوند و با افزایش فرزندان، زندگی خود را مستحکم کنند؟ هدف این تحقیق، مرور و تحلیل مردم‌شناختی آداب و آیین‌های رفع نازایی با یاری گرفتن از نماد و الهۀ آب در میان ایرانیان و در نتیجه پایداری آنها در برابر مخاطرات محیطی است.  این تحقیق یک مطالعۀ کتابخانه‌ای است که با مرور منابع موجود در زمینۀ آداب و آیین‌های کهن ایرانی دربارۀ فرزندآوری و رفع ناباروری و به‌ویژه با بهره‌گیری از آب و تقدس آن صورت گرفته و ضمن بحث دربارۀ چارچوب نظری، منابع موجود در این زمینه بررسی شده است. سپس تحلیلی مردم‌شناختی دربارۀ آداب و آیین مربوط به فرزندآوری و رفع ناباروری به‌ویژه با یاری گرفتن از نماد و الهۀ آب در میان ایرانیان ارائه شده که در نهایت کمک کرده تا زایش و باروری او تضمین شود و در مقابل مخاطرات محیطی مقاومت کند.

believed people to water for manage and reduce hazards based on written heritage, a case study: iranian society from safavid to qajar

throughout life, humans face diverse environmental hazards, natural disasters, and personal griefs. from birth to death, they navigate these challenges with a multitude of faiths and beliefs that provide meaning and reduce anxiety. to survive and avoid destruction, people implement various customs and rituals, particularly those related to fertility and addressing infertility, to protect the land, overcome environmental hazards, and ensure generational survival. this descriptive-analytical research reviews literature on iranian customs and rituals associated with fertility and infertility, emphasizing the symbol of water and its sanctity. the study explores and analyzes resources from the safavi to qajar periods, providing an anthropological perspective on how these customs and rituals help iranians ensure fertility and manage environmental challenges.