ارزیابی تاثیر فرونشست بر روند لرزه‌خیزی دشت ورامین و دشت شهریار با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای

با توجه به موقعیت جغرافیایی و زمین‌شناسی خاص ایران، هرساله پدیدۀ زمین‌لرزه خسارات جانی و مالی زیادی را بر کشور تحمیل می‌کند. از جمله راهکارهای کاهش این خسارات، شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین‌لرزه و معرفی راهکارهای موثر برای کاهش خسارات احتمالی است. پژوهش حاضر به بررسی تاثیر تغییرات نرخ فرونشست بر روند لرزه‌خیزی با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای sentinel-1، در دامنۀ زمانی سال‌های 2021-2014 در دشت‌های تهران (دشت شهریار و دشت ورامین) پرداخته است. به این منظور از داده‌های 46 حلقه چاه پیزومتری منطقه از سال 2014 تا 2021 برای پهنه‌بندی و بررسی سطح آب زیرزمینی استفاده شد. افزون‌بر آن، پس از تصحیح کاتالوگ لرزه‌خیزی با فنون استاندارد و همچنین کاتالوگ خردلرزه‌خیزی در پژوهش حاضر و تعیین وضعیت لرزه‌خیزی منطقه، میزان فرونشست دشت‌های ورامین و شهریار به‌ترتیب با نرخ 65 و 54.5 سانتی‌متر در سال به دست آمد. مشاهده شد که تغییرات 600 هزار مترمکعب در سال حجم آبخوان محدودۀ پژوهش‌، به حداقل تغییرات تنش منطقه به میزان 5 بار تا 17 بار (معادل 500 تا 1700 کیلو پاسکال) منجر شده و الگوی لرزه‌خیزی منطقه نیز نشان‌دهندۀ روند افزایشی در رخداد زمین‌لرزه‌های بعدی از یک سو و کوتاه شدن دامنۀ زمانی دورۀ بازگشت لرزه‌ای در محدودۀ پژوهش‌ است. در نهایت مطابقت زیاد روند داده‌ها در نمودارهای توزیعی، بیانگر همخوانی روند فرونشست و در نتیجه، تاثیر آن بر روند لرزه‌خیزی منطقۀ پژوهش‌ است که تاثیر فرونشست را در روند لرزه‌خیزی در مناطق تحت بررسی نشان می‌دهد.

evaluation of the effect of subsidence on seismicity using satellite images in tehran plain, a case study (varamin plain and shahryar plain)

due to the unique geographical and geological situation of iran, the earthquake phenomenon imposes numerous human and financial losses on our country every year. there are solutions to reduce these losses such as identifying areas prone to earthquakes and providing practical solutions. in this regard, the present study aims to investigate the effect of changes in the subsidence rate on the trend of seismicity in plains of tehran from 2014 to 2021. to determine the subsidence rate of the region, sentinel-1 sensor satellite data with snap 5.0 software was used to perform radar interferometry, and the data of 64 piezometer wells in the region from 2014 to 2021 were used to zone the groundwater level. also, kijko software was used to correct the seismic catalog. the results showed that there is subsidence in the shahriar plain at a rate of 54.5 cm per year and in the varamin plain at a rate of 65 cm per year. accordingly, 600 thousand cubic meters change in the aquifer volume of the studied area per year leads to the minimum changes of the regional stress to the extent of 5 bar to 17 bar (equivalent to 500 to 1700 kilopascals). also, the seismicity pattern of the region shows an increasing trend in the probability of future earthquakes on one side, and a shortening of the seismic return period in the studied area on the other side. finally, the high consistency of the data trend in the distribution charts demonstrates the agreement of the subsidence trend and, subsequently, its effect on the seismicity trend of the studied area, which in turn indicates the effect of subsidence on the seismicity trend in the studied areas.