توزیع فضایی پایداری اقتصادی-اجتماعی براساس عوامل محیطی (مطالعۀ موردی: مناطق روستایی استان ایلام)

یکی از چالش‌های جدی سکونتگاه‌های روستایی در کشورهای در حال ‌توسعه، پایداری اجتماعی - اقتصادی است که به‌رغم ارتباط نظام‌مند با پایداری محیطی، تا حد زیادی در سایه و سیطرۀ آن قرار گرفته و کمتر به‌طور مستقل مفهوم‌سازی و بررسی شده است. هدف تحقیق حاضر، بررسی توزیع فضایی شاخص‌های پایداری اقتصادی - اجتماعی در مناطق روستایی استان ایلام و نیز تشخیص عوامل و نیروهای محیطی موجد اختلاف فضایی در این مناطق است. این نخستین تحقیق در این زمینه در منطقۀ مورد نظر است که در آن، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، 37 روستا به‌عنوان نمونه انتخاب و 250 پرسشنامه توسط روستاییان تکمیل شد. روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی بود و اطلاعات به دو روش کتابخانه‌ای و میدانی گردآوری شد. تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون توکی در نرم‌افزار spss و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس نشان داد که تفاوت معناداری بین شاخص‌های پایداری اقتصادی و اجتماعی در ابعاد مختلف وجود دارد. همچنین نتایج آزمون توکی نشان داد که توزیع فضایی شاخص‌های پایداری اقتصادی - اجتماعی در محدودۀ تحقیق متفاوت است که متاثر از عوامل و نیروهای محیطی در منطقه است.

The spatial distribution of socioeconomic sustainability in rural areas of Ilam province based on existing environmental factors

One of the serious challenges of rural settlements in developing countries is the issue of socioeconomic sustainability, which despite the systematic relationship with environmental sustainability is largely overshadowed and less independently conceptualized and studied. These two dimensions, in connection with which a significant part of the instability of the country’s rural settlements are concerned, emphasize more than anything else the concept of intergenerational justice. The purpose of this study is the spatial distribution of socioeconomic sustainability indicators in rural areas of Ilam province and also study this issue of what environmental factors and forces have caused spatial differences in these areas using spatial analysis in GIS for sampling, among 378 villages with more than 20 households, 37 villages were selected as a sample and 250 questionnaires were completed by the villagers. The research method in this article is descriptiveanalytical and for data collection were used of two methods field ‌ libraries. Also, data analysis was performed by oneway analysis of variance and Tukey test in SPSS software and GIS. The results of the analysis of variance test show that is accepted the difference between the average social and economic dimensions in the levels of rural settlements, also, the results of Tukey test show that the spatial distribution of socioeconomic sustainability indicators in the study area is different, which is affected by environmental factors and forces in the region.