مقایسه و تحلیل جغرافیایی خطر آب‌گرفتگی در معابر شهری (مورد مطالعه: معابر مناطق چهارگانۀ شهر کرمان)

شهر، فضای جغرافیایی پیچیده‌ای است که همۀ اجزای آن به‌صورت سامانمند در ارتباط نزدیک با یکدیگر عمل می‌کنند؛ چنانکه اختلال در هر یک از اجزای این سیستم سبب اشکال در کل آن می‌شود. علاوه‌بر آن، با تغییرات جهانی در وضعیت آب‌وهوا و گسترش فرایند شهری شدن، فراوانی و شدت بحران‌های طبیعی و خسارات ناشی از آن، به‌طور چشمگیری روند افزایشی یافته است. آب‌گرفتگی معابر، یکی از بحران‌های طبیعی در بسیاری از شهرهای امروزی ایران است که به‌علت شدت آن و زمان کم برای واکنش، چالش‌های زیادی را ایجاد کرده است. اولویت‌بندی مناطق مختلف حوضه‌های آبخیز شهری به لحاظ حد آسیب‌پذیری آب‌گرفتگی به هدفمندتر شدن طرح‌های شهری و اثربخشی موثر آنها در توسعۀ پایدار شهری کمک خواهد کرد. در این پژوهش با استفاده از مدل ahpfuzzy مبتنی بر تحلیل آماری، شاخص‌های جغرافیایی (جوّی، طبیعی و انسانیِ) موثر بر کم‌و‌کیف آب‌گرفتگی معابر در مناطق چهارگانۀ شهر کرمان در طول سال‌های 1391 تا 1395 شناسایی شد. داده‌های شرایط جوّی مانند بارش از ادارۀ کل هواشناسی استان کرمان و داده‌های عوامل محیطی و انسانی مانند شیب و شکل آبراهه‌ها از مرکز آمار و اطلاعات شهرداری کرمان تهیه شد. بخش دیگری از اطلاعات مربوط به نظر کارشناسان، با پرسشنامه گردآوری شد. سپس با استفاده از arccnrunof در محیط arcgis. نقشه‌های خطر رواناب در مناطق چهارگانۀ شهر ترسیم و در نهایت به‌شکل تحلیلی توصیفی با هم مقایسه شد. نقشۀ پراکنش فضایی ارتفاع رواناب زیرحوضه‌ها و تعیین آب‌گرفتگی معابر در سطح مناطق مختلف شهر کرمان نشان داد که منطقۀ 3 بیشترین خطر آب‌گرفتگی معابر را در سطح شهر دارد.