مخاطرۀ اخلاقی در عملیات بانکی بدون ربا

در اقتصاد به هر عملی که در آن معیارهای اخلاقی نادیده گرفته شود، مخاطرۀ اخلاقی (ethical risk) اطلاق می‌شود. به‌دلیل گسترده بودن دامنۀ این‌گونه اعمال، در این تحقیق فقط دو نوع اصلی و شایع آن یعنی کژمنشی (moral hazard) و کژگزینی (adverse selection) در زمینۀ عملیات بانکی بدون ربا بررسی شده است.با توجه به پیچیده بودن فرایند مخاطرۀ اخلاقی، وقوع یا عدم وقوع آن را با بروز نتایج آن می‌توان درک کرد. یکی از مهم‌ترین نتایج مخاطرۀ اخلاقی در عملیات بانکی، وجود مطالبات غیر‌جاری در بانک‌هاست. به این ترتیب مطالبات غیر‌جاری بانکی را معیاری از مخاطرات اخلاقی در بانکداری در نظر گرفتیم.به‌طور کلی در عملیات بانکی، کژگزینی به‌عنوان سوء تخصیص منابع بانکی و کژمنشی به‌عنوان عدم سرمایه‌گذاری صحیح گیرندۀ تسهیلات و در نتیجه عدم بازپرداخت تسهیلات تعریف می‌شود. براساس این تحقیق، بانک‌های خصوصی با بیشترین مخاطرۀ اخلاقی و بانک‌های تخصصی با کمترین مخاطره در بین بانک‌ها، و تسهیلات قرض‌الحسنه در بین انواع تسهیلات، با کمترین مخاطرۀ اخلاقی مواجه‌اند.