پهنه بندی و مدیریت مخاطرات سیلاب در رودخانه سیمینه رود با استفاده از مدل هیدرولیکی hec-ras

پهنه بندی سیل در رودخانه ها و مسیل ها، در دوره های بازگشت مختلف و شناسایی و معرفی مناطق در معرض خطر وقوع سیل جزء اقدامات غیرسازه‌ای و پراهمیت در بحث مدیریت سیلاب است. هدف این پژوهش شناخت مکان‌های طبیعی مستعد سیل در منطقه و بررسی مخاطرات و پیامدهای ناشی از وقوع آن است تا بتوان از این طریق اراضی سیل‌گیر در بستر و حریم رودخانه را مشخص کرد. در این تحقیق، برای شبیه‌سازی جریان رودخانه، محاسبه و تعیین پروفیل سطح آب و سایر مشخصه‌های هیدرولیکی جریان از مدل hec ras، الحاقیۀ hec georas و نرم‌افزار arcgis استفاده شده است. براساس نتایج مشاهده‌شده از پهنه‌های سیل‌گیر می‌توان گفت در تمام محدودۀ تحقیق با افزایش دورۀ بازگشت، وسعت اراضی در معرض خطر سیل افزایش داشته است و در بازه‌های مختلف مطالعاتی به تبعیت از شرایط ژئومورفولوژیکی منطقه تفاوت چشمگیری با هم دارند، به‌طوری که اگر مساحت پهنه‌های سیل‌گیر با دورۀ بازگشت 25 ساله را مبنا قرار دهیم، 3607.43 هکتار در هر سه بازه در معرض خطر سیل است که 2129.69 هکتار آن در بازۀ 3 قرار دارد؛ بنابراین، بازۀ 3 را می‌توان بحرانی‌ترین بازۀ سیل‌گیر معرفی کرد، به‌طوری که بیشترین مساحت زمین‌های زراعی و باغ‌های منطقه و مناطق مسکونی در این بازه در بستر و حریم رودخانه، در معرض خطر سیلاب قرار گرفته‌اند. میانگین ماکزیمم توان رودخانه در دوره‌های بازگشت 1.5 تا 100 ساله در بازۀ 2، بیشترین مقدار را دارد (573.7 وات بر مترمربع)، بنابراین این بازه از نظر توان رودخانه، اثرهای تخریبی آن و آسیب به مناطق مسکونی شایان توجه است و می‌تواند بحرانی‌ترین بازۀ فرسایشی در نظر گرفته شود.