تحلیل محتوایی و استنادی منابع پیشنهادی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری برای سرفصل‌های دوره کارشناسی ارشد علم‌سنجی

هدف: یکی از ابزارهای مهم و اساسی در تحقق اهداف آموزشی و تربیتی نظام آموزشی عالی کشور، منابع دانشگاهی است. پژوهش حاضر به‌منظور تحلیل محتوایی و استنادی منابع پیشنهادی گرایش علم‌سنجی در مقطع کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی انجام ‌شده است. روش‌شناسی: روش پژوهش تحلیل محتوا و ابزار گردآوری داده‌ها سیاهه وارسی است. جهت بازیابی رده‌های مختلف کتاب‌های فارسی و انگلیسی به‌ترتیب به آدرس کتابخانه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران (www.nlai.ir) و آدرس کتابخانه کنگره آمریکا (https://loc.gov) مراجعه شد. همچنین، برای تعیین نیم‌عمر منابع مورد استناد، از فرمول t= y+y استفاده شد. تحلیل اطلاعات نیز با استفاده از نرم‌افزار آماری اکسل انجام شد. یافته‌ها: برای سرفصل‌های کارشناسی ارشد به‌طور کلی 126 منبع فارسی و 89 منبع انگلیسی معرفی ‌شده است. بر اساس نظام رده‌بندی کنگره، 36.05 درصد از رده علوم (q) و 27 درصد از رده z (کتابشناسی، کتابداری، کتاب، کتابت، صنعت و تجارت کتاب) معرفی‌ شده‌اند. رده‌های t (فنّاوری)، l (آموزش‌ و پرورش) و سایر رده‌ها نیز به میزان نسبتاً کمتری مورد توجه بوده است. نیم‌عمر مقالات 11 سال و 6 ماه و کتاب‌ها 8 سال و 6 ماه محاسبه شد. دکتر عصاره در رتبه نخست مولفان پرکار به‌ویژه در تالیف مقالات قرار دارد (19.67) و سهم دکتر نوروزی چاکلی و دکتر مهراد نیز در تالیف کتاب، نسبت به بقیه چشمگیرتر است. نتیجه‌گیری: با توجه به کمبود واحدهای عملی و منابع ترجمه‌شده با محتوای روزآمد، بازنگری برنامه درسی ضروری به نظر می‌رسد. همچنین تالیف منابع حوزه علم‌سنجی با رویکرد بومی می‌تواند در راستای اثرگذاری پژوهش بر سیاست‌های علمی آموزشی کشور موثر واقع شود

Content and Citation Analysis of Proposed Curriculum of the Ministry of Science, Research and Technology for the Course Syllabus of Master’s Degree in Scientometrics

Purpose:Quality of academic resources is now fully considered as an important part of the country’s higher education system. The present study was conducted to analyze the content of the proposed syllabuses of Scientometrics at the Master’s degree. Methodology: The current research was done using content analysis. Data was gathered through a checklist. ,o retrieve various categories of Persian and English books, websites of the  National Library and Archives of Iran and the Library of Congress were referred to respectively. Moreover, to measure the cited halflife determination, formula T = Y + y was used. Data analysis was done using Excel Software. Findings: This syllabus includes 126 and 89 Persian and English sources, respectively. %36.5 of them selected from Q category, and %27 belonged to the Z (bibliography, bibliography, books, industry, and book trade). Category of T (technology), L (education), and others have also been considered relatively less. The halflife of the articles and book were 11 years and 6 months, and 8 years and 6 months respectively. Dr. Osareh is ranked first among the most prolific authors (19.67), especially in writing articles. Among the authors of the books, the share of Dr. Noroozi Chakoli and Dr. Mehrad are also more significant than the others. Conclustion: Due to the lack of introduction of resources with novel content, as well as the lack of practical syllabuses and translated sources, reviewing the curriculum seemed necessary.  Besides, the compilation of sources in the native approach can be effective in influencing research on educational policies of the country.