بررسی تولیدات علمی حوزه موضوعی هوش مصنوعی در کشورهای خاورمیانه طی سال‌های 1996 تا 2014

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی وضعیت تولیدات علمی کشورهای خاورمیانه در حوزه هوش مصنوعی طی سال‌های 1996 تا 2014 میلادی و میزان پیشرفت علمی آنهاست. روش‌شناسی: این پژوهش از نوع پژوهش‌های توصیفی کاربردی علم‌سنجی است که با استفاده از روش کتابخانه‌ای به انجام رسیده است. با جستجوی انجام‌شده در پایگاه اسکوپوس، درمجموع 376709 مدرک طی محدوده سال‌های مربوطه در حوزه موضوعی موردنظر به‌دست‌آمد. سپس از طریق سایمگو و نمایه نوآوری جهانی و با استفاده از نرم‌فزار اکسل تحلیل‌های لازم روی آنها انجام گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که کشورهای خاورمیانه، تنها 03.‌4 درصد انتشارات جهان در حوزه هوش مصنوعی را به خود اختصاص داده‌اند. ایران از نظر تعداد تولیدات علمی و تعداد مدارک قابل استناد در رتبه 17 جهانی و با تولید 5156 مدرک دارای رتبه اول در خاورمیانه است. در زمینه همکاری با سایر کشورها و از نظر شاخص‌های هیرش، تعداد استنادهای تعلق‌گرفته، تعداد استناد در هر مدرک و پیشرفت علمی رژیم اشغالگر قدس و از نظر تعداد خوداستنادی، ترکیه جایگاه نخست را در بین کشورهای منطقه دارند. نتیجه‌گیری: کشور ایران رتبه اول را در خاورمیانه از نظر تعداد تولیدات علمی در حوزه موضوعی هوش مصنوعی داراست اما از نظر وضعیت استنادی، مشارکت بین‌المللی در تولید علم و پیشرفت علمی نیاز به تقویت و توسعه دارد.

Scientific publications in the subject area of Artificial Intelligence in Middle Eastern countries during 1996 to 2014

The aim of this study was to investigate the scientific production in the Middle East during the years 1996 to 2014 and their scientific progress in the field of artificial intelligence. Methodology: In this study, the method of scientometric is used. With the search conducted in the Scopus database, a total of 376 709 documents were obtained within the range of the target years. Then through SCIMAGO and Global Innovation Index and using Excel software necessary analyzes were performed on them. Findings: The results showed that Middle Eastern countries, only 4.03 percent of world publications in the field of artificial intelligence had. Iran in terms of scientific production and the number of documents cited have Rank 17 in the World and Based on the same indicator has ranked first in the Middle East with producing 5156 document. In cooperation with other countries and H index, citations and the number of citations per document and scientific progress Israel and the number of selfcitations, Turkey ranks the first among the countries of the region. Conclusion: Iran’s rank is first in the Middle East in terms of scientific production but need to strengthen the citations and the international cooperation in science and development.